پیشنهادات:

در بخش پایانی به بیان راهکارها می پردازیم که اساس آن بر اخلاقیات متکی است. با تأکید بر اخلاق و ارزش‌های عمومی، بر شکل خاص از نظم بین‌المللی اصرار می شود که عملاً عنصر اخلاق وارد روابط بین‌المللی می شود و اساساً روابط در عرصه بین‌المللی پی گرفته می شود. چنین شرایطی به طور قطع بر وفاداری مردم به دولت‌ها نیز تأثیر می‌گذارد. چرا که وفاداری سیاسی بر امنیت و حاکمیت ملی مبتنی است. به عبارت دیگر، فعالتر و کارآمدتر شدن بازیگران فراملی در جهان چند مرکزی و اثبات توانایی آن ها برای مقابله با مسائلی که برای دولت‌ها دشوار یا بیرون از صلاحیت آن ها‌ است.

امروزه هر تحلیل گر و محقق در خلوت نوشتار خود ‌به این پرسش می‌رسد که آیا در طول تاریخ بشریت از آغازین تا کنون صلح پایدار در جوامع انسانی حکمفرما بوده است یا خیر؟! در جهان پر تلاطم امروزی به ویژه پس از جنگ سرد و تشکیل سازمان‌های بین‌المللی و نهادهای مردمی همه دم از صلح، امنیت، عدالت، حقوق بشر و… می‌زنند در صورتی که در جهان صلح مسلح اینگونه مفاهیم به صورت نقض آشکار در آمده است. فقط در سال ۲۰۰۸ میلادی هزاران انسان اعم از مرد، زن به ویژه کودکان در اقصی نقاط مختلف جهان به بهانه های مختلف به خاک و خون کشیده شده اند. چگونه انسان می‌تواند در دنیای پر تلاطم امروزی با این همه سلاح و فناوری تسلیحاتی به صلح، آن هم صلح پایدار برسد، مگر می شود به ذات سیاستمداران که در پشت پرده شعارشان فتنه قدرت وجود دارد، رسید.

یک موضوع مهم در رابطه با صلح پایدار آن است که ۱) باید موج مشترک صلح را در برجستگان ادیان الهی جستجو کرد، چون که اگر رهبران مذهبی مردم را با عنایت به قوانین الهی به آرامش و امنیت دعوت کنند و روح ستیزجویی را از آنان دور و بجای آن روح عطوفت را ترویج نمایند، زمینه ساز صلح پایدار و اجتناب از تلاش برای مسلح شدن در زمان صلح از مراکز عبادی و مذهبی ادیان به جوامع مدنی رسوخ و آنگاه تأثیرپذیر خواهد شد. محتوای قوانین و دستورات الهی که توسط پیامبران و رسولان و به ویژه پیامبران الوالعزم همه دلالت بر عدالت، محبت و اخلاص بوده است. دیگر ۲)اینکه برای بنیادی کردن صلح و گسترش فرهنگ صلح و پرورش فضای آرامش جهانی و جلوگیری از تشنج‌های ناشی از بدبینی، در کنار همه مؤلفه های به وجود آورنده صلح بایستی به نقش زن و زنان در امر آرامش و صلح بیشتر توجه داشت. در طول تاریخ و در عرصه های زمانی مختلف اعتقاد خیلی ها بر این است که هویت انسان در زن آشکار می شود و زنان هستند که با پرورش و آموزش فرزندان خود امنیت را در جوامع زمینه ساز می‌شوند. زنان ابزار مناسب برای تفهیم، و آگاهی بخشیدن افکار و اذهان هستند، همان طوری که امروزه ملاحظه می شود اکثر خبرنگاران رسانه های جمعی خانم‌ها هستند که به نحو احسن اطلاع رسانی می نمایند و بعضی از آنان با گفتارشان امنیت عمومی را بر جامعه حاکم می‌سازند.

۳) یکی از راه های پیش شرط سازش جهانی به منظور پایداری صلح وجود تشکل ساختارهای درست و صحیح و منطقی بر آرمان‌های انسانی و حفظ حرمت تمامی اعتقادات و نیز ارزش گذاری تمامی نژادها و بدون تبعیض رنگ پوست و شکل ظاهری می‌باشد. اگر سازمانی به عنوان متولی امر در برقراری سازش جهانی بتواند پس از هویت ساختار خود طوری تغییر و تنظیم نماید که هیچگونه از دیگر ملل ضعیف و ناتوان نحیف نگردد، آنگاه زمینه‌های توسعه شروع به رشد کردن و برای رسیدن به ملل مرتفع درخت صلح به طور برق آسا همه افکار عمومی جهان را بخود جذب می‌کند.

۴) از دیگر راهکارهای مهم جهانی برای گریز از حالت صلح مسلح را می توان سفرهای توریستی معرفی کرد. در توصیه سفرهای توریستهای جهانی می توان به روح جهان گردی توجه داشت که چگونه این فرهنگ به منظور تبادل اندیشه و فرهنگ در امر صلح و آرامش مؤثر بوده و خواهد بود. آمارهای متفاوتی توسط سازمان جهانی گردشگری به صورت سالیانه منتشر می شود که دلالت بر امر تبادل افکار است اگر چه این آمارها متغیر هستند ولی به طور نسبی پانصد لغایت شصت میلیون نفر گردشگر در چرخه گردشگری قرار می گیرند که یکی از بسترهای مناسب ابزار صلح جهانی بوده و خواهد بود.

۵) برای ذکر یکی دیگر از ابزار صلح جهانی می توان به گسترش فرهنگ ورزش اشاره کرد، که همیشه فرهنگ ورزش با روح جوانمردی ارتباط داشته و مردان و زنان ورزشکار در نهایت صداقت در پی رقابت سالم هستند و میادین ورزشی همیشه عاری از سیاست بوده اند و باید دنیا تلاش کند تا میادین مقدس ورزشی به افکار انحرافی سیاست آلوده نشوند، چون که قداست ورزش نابود خواهد شد. البته در سال‌های اخیر در بعضی کشورها میادین ورزشی به نوعی آلوده به سم سیاست شده اند. ورزش‌های جهانی با عنوان المپیک ابزار متصل به هم بوده ­اند تا این که روح آرامش و دوستی بین ملتها را برقرار سازند.

۶) راهکار دیگر همکاری اقتصادی می‌باشد که به نظر ایجاد مراکز مشترک اقتصادی به دلیل وجود منافع برای کشورها راهی عملی برای گسترش روابط و قدمی محکم در جهت صلح و اجتناب از صلح مسلح می‌باشد. با تعمیق همکاری در حوزه های اقتصادی و فرهنگی و اجتماعی، همکاری در امور سیاسی و امنیتی نیز از طریق یک نوع تأثیر انتقالی تسهیل و تقویت می شود. همکاری واقعی در موضوعات نظامی و استراتژیک می‌تواند بسیار مشکل باشد، چرا که همه دولت‌ها ‌در مورد آسیب پذیری خود از تهدیدات خارجی بالفعل و بالقوه بسیار حساس هستند. در صورتی که کشورهای ذینفع دریابند که تعقیب امنیت مشترک و متقابل متضمن تأمین امنیت آن ها‌ است، در آن حوزه ها نیز همکاری می‌کنند. استمرار همکاری و تشریک مساعی میان کشورها در حوزه های مهم، می‌تواند به تحکیم یک ساختار مبتنی بر همکاری کمک کند و راهی را برای تنظیم منافع مشترک، مواضع و اهداف مشترک میان آن ها فراهم آورد. در این فرایند برای نیل به اهداف مشترک، احتمالاً باید مجموعه ای از اخلاقیات و هنجارهای مشترک ایجاد شود و راهنمای رفتار و فعالیت‌های دولت ها باشند.

اگر انسان‌ها ی کره خاکی با هم به تفاهم کلان برسند و همدیگر را درک کنند و درک آن ها زمینه ساز صلح جهانی شود، بایستی نشست تمدنی آن ها بر محورهای ذیل استوار گردد؛

– گفتگو

– باور

– سازش

– امنیت

– حرمت

– همگرایی

– عزت

– گذشت

و….

۲-۲-۱- سپرده‌های قرض الحسنه:

قرض در لغت به معنای قطع کردن و بریدن است. همان طور که قرض دهنده قسمتی از مال خود را از خود جدا می‌کند و به قرض گیرنده می‌دهد.^[۱] قرض یکی از عقود معین قانون مدنی می‌باشد و علاوه بر شرایط اساسی صحت معاملات^[۲] برای عقد انعقاد قرض، شرایط این عقد نیز باید رعایت شود.قرض گیرنده باید در هر زمان که قرض دهنده مورد قرض را مطالبه می کند، آن را رد نماید^[۳]مگر آن که به وجه ملزمی اجلی (سررسید) معین شده باشد که در این صورت مطالبه قبل از سررسید، مدیون را ملزم به ادای قرض نمی نماید. افتتاح حسابهای سپرده قرض الحسنه منتهی به جمع‌ آوری وجوه مازاد بر نیاز اقشار مختلف مردم می‌گردد، موجب تمرکز آن ها در بانک گردیده و می توان با سهولت بیشتری در رفع مسایل و مشکلات اقتصادی و حل گرفتاری‌های مالی اقشار کم درآمد جامعه برنامه ریزی نمود. همچنین این وجوه طبق موازین شرعی و قانونی جزء منابع مالکانه بانک محسوب گردیده و بانک مجاز می‌باشد، این منابع را به عنوان منابع متعلق به خود و در کلیه فعالیت های اقتصادی به کار گیرد.^[۴] به موجب بند الف ماده ۳ قانون عملیات بانکی بدون ربا و ماده ۱ آیین نامه مذکور، افتتاح این قبیل حساب ها توسط بانک در دو قالب جاری و پس‌انداز امکان پذیر می‌باشد.^[۵]

۱-۱-۲-۱- سپرده قرض الحسنه جاری:

حسابی که به موجب قرارداد^[۶] بین بانک و متقاضی نزد بانک افتتاح می شود و بانک تا میزان موجودی، وجوهی که به حساب مشتری منظور گردیده یکجا و یا به دفعات به موجب چک یا دستور کتبی صاحب حساب پرداخت یا منتقل می کند.^[۷]

۲-۲-۲-۱-افتتاح سپرده قرض الحسنه جاری برای اشخاص حقیقی:

متقاضیان افتتاح این حساب بایستی عاقل، بالغ و رشید باشند(با رسیدن به سن ۱۸ سالگی، رشید محسوب می‌شوند)

متقاضی بایستی علاوه بر تقاضای کتبی، شناسنامه عکس دار خود^[۸] و یک برگ از تصویر آن را به بانک ارائه دهد و معرفی که مورد قبول بانک باشد. هویت وی را تأیید نماید.^[۹] پس از تکمیل مندرجات کارت و کنترل آن توسط دو تن از امضا داران ذیربط، کارت افتتاح حساب صادر می شود لازم به ذکر است که هر مشتری می‌تواند در بانک های متعددی صاحب حساب جاری باشد منوط به خوش حساب بودن وی.

۲-۳-۲-۱- افتتاح حساب سپرده قرض الحسنه جاری بدون دسته چک برای اشخاص نابینا، بیسواد و معلول از دو دست:

افتتاح حساب برای افرادی که به لحاظ عدم توانایی لازم از نظر خواندن و نوشتن و یا عوارض جسمانی قادر به ارائه نمونه امضای خود به بانک نیستند، کارت افتتاح حساب را علاوه بر متقاضی شخص معتمد و امینی امضا می کند، بلامانع بوده^[۱۰] و برداشت از حسابهای فوق نیز با مهر صاحب حساب و امضای شخص معتمد صورت می پذیرد. از مشتریان مذبور تعهدی به شرح ذیل اخذ و پس از الصاق و ابطال ۱۰۰۰۰ ریال تمبر مالیاتی در حساب انتظامی اوراق و اشیاء امانی بر روی کارت افتتاح حساب درج می‌گردد.

۲-۲-۲-سپرده‌های قرض الحسنه پس‌انداز:

این سپرده ها را تحت عنوان قرض الحسنه شناخته و وجه مورد نظر را در آن متمرکز می‌کنند . برداشت از موجودی این حساب باصاحب حساب (شخصی که حساب با نام وی افتتاح شده) و یا نماینده قانونی وی خواهد بود. اطفالی که به سن ۱۲ سال تمام شمسی رسیده باشند بدون حکم رشد قادر به افتتاح حساب هستند ولی موجودی را تا سن ۱۵ سالگی تمام نمی توانند برداشت کنند. مادر نیز می‌تواند به نام طفل صغیر خود حساب باز کرده و خود طفل بعد از رسیدن به سن ۱۸ سالگی می‌تواند آن را برداشت کند. البته حساب های قرض الحسنه علاوه بر اجر معنوی به صاحب حساب این اجازه را می‌دهد که بسته به میز ان مالی که بانک قرار می‌دهند در قرعه کشی شرکت کرده و برنده جوایز نقدی و یا غیر نقدی شود.که این قرعه کشی ها در بانک ملت اصولا هر ۶ ماه و در بانک مهر اقتصاد هر ۳ ماه انجام می‌گیرد. نوعی دیگر از حساب قرض الحسنه در بانک ها حساب مشترک می‌باشد که دو نفر یا چند نفر به طور همزمان این حساب را افتتاح کرده و حق برداشت را برای هر یک به تنها یی یا با امضاء تمام طرفین انجام می‌گیرد. البته در بانک خصوصی نظیر بانک مهر اقتصاد شخص پس از گذاشتن وجه در حساب خود می‌تواند بعد از گذشتن مدت مقرری که از طرف بانک ابلاغ می شود روی حساب خود وام بگیرد و از وجه دریافتی برای حل مشکلاتش استفاده نماید.

۲-۲-۳-سپرده‌های سرمایه گذاری:

سپرده هایی هستند که مشتریان به قصد انتفاع وجوه خود را به بانک تودیع می نمایند و بانک به وکالت از طرف سپرده گذاران با داشتن حق توکیل به غیر و وصایت پس از کسر سپرده‌های قانونی، وجوه مربوط را طبق قانون عملیات بانکی بدون ربا به طور مشاع به کار گرفته و در پایان دوره مالی منافع حاصله را پس از کسر حق الوکاله و حق الوصایه با داشتن حق مصالحه، منافع حاصله را به تناسب مبلغ و مدت به کار گرفته شده بین خود و سپرده گذاران تقسیم می کند.

سپرده‌های سرمایه گذاری بر دو نوع هستند:

الف) سپرده‌های سرمایه گذاری کوتاه مدت

ب) سپرده‌های سرمایه گذاری بلند مدت

شعب به تقاضای مشتریان خود و با رعایت شرایط ذیل مجاز به افتتاح و قبول سپرده‌های سرمایه گذاری آن ها می‌باشد:

۱-هر کسی که به سن ۱۸ سال تمام شمسی رسیده باشد، می‌تواند به نام خود یا کسانی که از آن ها وکالت داشته و یا تحت ولایت، وصایت یا قیومیت او می‌باشند، مبادرت به افتتاح حساب سپرده سرمایه گذاری نمایند.

۲-افتتاح حساب سپرده سرمایه گذاری کوتاه مدت و بلند مدت توسط اشخاص غیر از ولی، وصی و قیم بنام خودشان و با تعهد کتبی به نام اطفال

۲-۲-۴- بازاریابی و نقش آن در تحقق اهداف بانک:

بازاریابی نوین، الگویی مناسب برای دستیابی به اهداف عالی بانک ها محسوب می شود. بانک های موفق به موازات ارتقاء کیفی خود، با ایجاد یک سیستم بازاریابی پویا و مستمر، به دنبال آن هستند که سهم خود را در بازار داخلی افزایش داده و در بازارهای جهانی نیز نفوذ یابند. ‌بنابرین‏ شناخت اصول و مبانی بازاریابی را میتوان تا حد زیادی تضمین کننده موفقیت در ارائه هر چه با کیفیت تر خدمات نوین بانکداری به مشتریان و در نهایت به دست آوردن سود بیشتر دانست.

اگر مشتریان بانک را در یک نمودار در نظر بگیریم، بدین معنی که آن ها بانک را طی یک فرایند تصمیم گیری برمی گزینند اما به آن وفادار نیستند، پس نتیجه می گیریم که برای جلب این مشتریان، بانک باید استراتژی های مختلفی را بر روی مشتریان پیاده کرده، و کوشش کند که در طولانی مدت از آن ها بهترین سود آوری حاصل شود. در این وضعیت شاید کیفیت مشتریان، یعنی میزان سود رسانی آن ها از کمیت مشتریان مهمتر باشد.

این بخش اخلاقی شخصیت انسان از دو قسمت منفی و مثبت تشکیل شده است. وجدان که عبارت است از «نبایدها» و خود آرمانی که عبارت است از «بایدها» . وجدان بر اساس رفتاری که کودکان به خاطرشان تنبیه می‌شوند شکل می‌گیرد و خود آرمانی رفتارهای خوب یا صحیحی را شامل می‌شود که کودکان به خاطر انجامشان تحسین می‌شوند (فرضی گلفرانی و محمّد اسماعیل، ۱۳۸۲).

با وجود این، هنوز تلاش‌ها جهت اعتبار بخشیدن به ادّعاهای مختلف فروید با موفقیت زیادی همراه نبوده است. شواهد کمی وجود دارد که نشان می‌دهد همانند سازی کودک با والد همجنس یا ترس از دست دادن محبت والدینی موجب درونی سازی معیارهای اخلاقی می‌شود (هافمن، ۱۹۷۰ ، ۱۹۷۱؛ به نقل از داهلر و با کاتکو، ۱۹۹۵). علاوه بر این، تحقیقات معاصر نشان می‌دهد که سن شروع رشد مفاهیم اخلاقی کودکان پیش از سنی است که فروید به عنوان سن ظهور فراخود فرض کرده بود. در حقیقت درون سازی اولیه قوانین در سال دوم زندگی کودک آغاز می‌شود (امد^[۱۱۸]، بیورینگن^[۱۱۹]، کلایمن و اپنهایم^[۱۲۰]، ۱۹۹۱؛ لمب^[۱۲۱]، ۱۹۹۱؛ به نقل از داهلر و با کاتکو، ۱۹۹۵). به رغم این انتقادها ، تأکید فروید بر رشد اخلاقی به عنوان معیارهای درونی شدۀ جامعه، نقش محوری در این فرایند و اهمّیت هیجان‌های کودک برای رشد اخلاقی، عقایدی هستند که هنوز بر جای مانده‌اند. ( داهلر و باکاتکو، ۱۹۹۱)

نکته قابل توجّه این که علی رغم تجزیه قلمرو و رشد اخلاقی ‌به این جنبه‌های سه‌گانه از نظر پژوهشی، در زندگی واقعی و هنگام مواجهه فرد با یک تصمیم اخلاقی، هر سه جنبه، غالباً هماهنگ با هم عمل می‌کنند (بی ریا، ۱۳۸۵).

فروید، زنان را از نظر اخلاقی کمتر از مردان فرض می‌کرد زیرا باور داشت که هویت جنسی و اخلاقی در سومین مرحله روانی – جنسی^[۱۲۲] یعنی مرحله فالیک یا آلتی^[۱۲۳] شکل می‌گیرد. پسران خود را با ارزش‌ها و معیارهای اخلاقی پدر همانند کرده و آن را درونی می‌کنند. ‌بنابرین‏، حل تعارض یا عقدۀ ادیپ^[۱۲۴] به شکل گیری فراخود منجر می‌شود که فروید آن را منبع تمام قضاوت‌ها و استدلال‌های اخلاقی می‌دانست. ولی چون دختران کاملاً خود را با مادر همانند نمی‌کنند، فراخود آن‌ ها، هم از نظر هویّت جنسی و هم از لحاظ اخلاقی، به اندازه پسران شکل نمی‌گیرد و در نتیجه از پسران کمترند (کولومبوک و فی وش، ۱۹۹۵).

نوفرویدی ها ‌در مورد این فرض فروید تردید کردند و تفاوت‌ها را نه بر پایه بیولوژی بلکه بر اساس فرهنگ دانستند. نانسی چودورو^[۱۲۵]، در تفسیر مجدد از عقاید فروید، فرض کرد که هم دخترها و هم پسرها با هویت جنسیتی زنانه، رشد جنسیتی خود را آغاز می‌کنند ولی چون مادر به علّت شباهت با دختر بیش از پسر احساس نزدیکی می‌کند، حس در هم ادغام شد میان فردی در دختران حفظ می‌شود. نزدیکی مادر با پسر زیاد قوی نیست، بلکه او بیشتر به صورت جدایی و فردیت یافتن واکنش می‌دهد؛ در حالی که به موازات افزایش سن، دختران به همانند سازی با مادر ادامه می‌دهند و خود پندارۀ آن‌ ها از این ارتباط بین فردی گسترش می‌یابد و بر ارتباط داشتن و تقابل متّکی می‌شود (شهرآرای، ۱۳۸۴).

در ارائه مبانی نظری برای تفاوت‌های جنسیتی، پیاژه به اساس شناختی رشد اخلاقی اشاره کرد. او معتقد بود که دگرگونی، از تمرکز بر پیامدهای عینی به نیت‌ها ، نقطه عطف اساسی درک اخلاقی است. به نظر پیاژه، یک انگیزه عمده برای این تغییر، تعامل با گروه همسالان و به ویژه بحث و گفتگو و حل تعارض است. چون پسران احتمالاً بیش از دختران ‌گروه‌های بزرگتر به فعالیت می‌پردازند و درباره قوانین و و مقررات به بحث و گفتگو می‌پردازند، لذا پسران زودتر از دختران شروع به درک طبیعت توافقی قوانین می‌کنند و این به استدلال اخلاقی در سطوحی بالاتر منجر می‌شود (کولومبوک و فی وش، ۱۹۹۷).

۳-۳-۲ جنبه رفتاری^[۱۲۶]

یکی از مسائل اخلاقی موجود در هر نظریه رشد اخلاقی، ‌پاسخ‌گویی‌ ‌به این سوأل است که آیا استدلال اخلاقی کودکان به رفتار اخلاقی آن‌ ها مرتبط است و آیا کودکی که در سطح بالاتری استدلال می‌کند، رفتارش مناسب‌تر از کودکی است که در سطح پایین‌تری استدلال می‌کند. در آغاز، روانشناسان رشدی شناختی اظهار نمودند که بین افکار و اعمال اخلاقی، به خصوص در سطوح بالاتر استدلال اخلاقی هماهنگی وجود دارد (واستا، هیث و میلر، ۱۹۹۲؛ هافمن، ۱۹۹۷).

در حقیقت هنوز هیچ ارتباط محکمی بین قضاوت اخلاقی و تصمیم نهایی برای به عمل درآوردن همان قضاوت به دست نیامده است (زیونتس، ۱۹۹۶؛ هافمن، ۱۹۹۷). علاوه بر این، بدون شک رفتار اخلاقی تحت تأثیر عوامل زیادی است که استدلال اخلاقی تنها یکی از آن عوامل محسوب می‌شود (ویدامّان^[۱۲۷] و لیتل^[۱۲۸]، ۱۹۸۵؛ به نقل از واستا، هیث و میلر، ۱۹۹۲).

شناخت، توانایی، نقش گذاری، پیشینه خانوادگی، هوش و موقعیت‌های آنی همگی از جمله مواردی هستند که در بروز رفتارهای صادقانه یا غیر صادقانه نقش مهمی ایفا می‌کنند. بروز نقایص یا کمبودهایی در هر یک از زمینه‌های فوق می‌تواند رشد استدلال و رفتار اخلاقی کودکان را با تأخیر مواجه سازد (هاینز^[۱۲۹] و میلر^[۱۳۰]، ۱۹۸۰؛ سان تروک، ۱۹۷؛ به نقل از زیونتس، ۱۹۹۶).

با این حال، مطالعات فرا تحلیلی ‌در مورد ورزشکاران، متقلّبان در امتحانات، افراد مطیع و آن‌هایی که در عدم اطاعت مسالمت آمیز مدنی دخیل هستند نیز، رابطه ثابت بین مراحل بالاتر قضاوت و رفتار فزاینده اخلاقی را نشان داد (شهرآرای، ۱۳۸۴).

۱-۳-۳-۲ نظریه یادگیری اجتماعی^[۱۳۱]

بر طبق نظریه یادگیری اجتماعی، تشویق‌ها و تنبیه‌هایی که والدین و دیگران در ‌پاسخ‌گویی‌ به رفتارهای کودک به کار می‌برند و نیز مشاهده اعمال و گفتارهای والدین و دیگران توسط کودک، موجب شکل گیری اخلاق او می‌شود. ‌بنابرین‏، ارزش‌های اخلاقی همانند سایر رفتارها یاد گرفته می‌شوند. علاوه بر این، این دیدگاه به جای استدلال و قضاوت اخلاقی کودک بر رفتارهای قابل مشاهدۀ او تأکید می‌کند. چنین طرز ‌تفکری در نظریه های قدیمی یادگیری اجتماعی از اهمّیت بیشتری برخوردار است. چنان که در دیدگاه رفتارگرایان سنّتی، شرطی سازی عامل^[۱۳۲] در یادگیری رفتارهای اخلاقی نقش مهمی ایفا می‌کند و کودکان ‌به این دلیل از معیارهای اخلاقی والدین و معلمان پیروی می‌کنند و چنین رفتارهایی تقویت مثبت به همراه داشته باشد. در حقیقت در این دیدگاه فعالیت شناختی فرد از اهمّیت چندانی برخوردار نیست (بی ریا، ۱۳۸۵).

۲-۳-۳-۲ نظریه هوفمان

۲-۱-۱-۲- دعوی اضافی

الف) مفهوم دعوی اضافی

یکی از دعاوی که کمتر در آیین دادرسی مدنی ایران مطرح شده و در ذیل دعاوی طاری از آن بحث شده، به طوری که در ذیل ماده ۱۷ ق.ا.د.م آمده: «هر دعوایی که در اثنای رسیدگی به دعوای دیگر از طرف خواهان یا خوانده یا شخص ثالث یا از طرف متداعیین اصلی بر ثالث اقامه شود، دعوی طاری نامیده می­ شود و اگر با دعوی اصلی مرتبط باشد و در همان دادگاه اصلی اقامه شود، دعوی اضافی ‌می‌باشد. و در تعریف آن گفته شده: دعوایی که مدعی اصلی یا متقابل پس از اقامه­ آن در دادگاه، بر علیه خوانده­ی هر یک از این دعاوی اقامه می­ کند و با دعوی اصلی مرتبط و یا دارای منشأ واحد است که در نتیجه آن، دعوای اضافی یک دعوی تمام عیار محسوب می­ شود و رسیدگی به آن مستلزم تقدیم دادخواست ‌می‌باشد(شمس، ۱۳۹۳، ج۳ :۳۹) این دعوی دارای دو معنای عام و خاص ‌می‌باشد که در معنای عامش، شامل تغییر در ارکان اصلی دعوی که خود شامل افزایش خواسته، کاهش خواسته و یا تغییر خواسته ‌می‌باشد ولی در معنای خاص یا اصطلاحی، خواسته­ی جدیدی که با دعوای اصلی مرتبط است و مدعی با تقدیم دادخواست آن را ضمیمه می‌کند(کریمی، ۱۳۸۶: ۲۳۶-۲۳۷) مانند آنکه موجر پس از اقامه­ دعوای تخلیه بر علیه مستأجر، دعوای مطالبه اجاره معوقه را هم بر علیه او می­ نماید.

ب) شرایط اقامه­ دعوای اضافی

۱) با دعوای اصلی مرتبط یا دارای منشأ واحد باشد؛ که مطابق ماده ۹۸ ق.ا.د.م شرط پذیرش دعوای اضافی آن است که با دعوای اصلی مرتبط بوده و دارای یک منشأ باشد مگر ‌در مورد کاهش خواسته که مدعی می‌تواند در تمام مراحل دادرسی آن را کم کند.

۲) تقدیم دادخواست؛ با توجه به ماده ۴۸ ق. ا.د.م که مقرر می­دارد: شروع دادرسی در دادگاه مستلزم تقدیم دادخواست ‌می‌باشد، ‌می‌توان گفت که اقامه­ دعوی اضافی نیاز به تقدیم دادخواست دارد. البته ممکن است در موارد کاهش خواسته و یا درخواست و یا تغییر نحوه­ دعوی یا خواسته دعوای اضافی نیازی به دادخواست نباشد، مثلاً شخصی که خانه­ای اجاره می­ کند و مبلغ صد هزار تومان بدهکار هست و در طی دادرسی مستأجر مبلغ پنجاه هزار تومان را به مدعی می ­پردازد، در چنین شرایطی مدعی بدون دادخواست جدید خواسته خود را کاهش می­دهد(پیشین).

۳) رعایت مهلت حق اقامه­ دعوای اضافی؛ که با توجه به ماده ۹۸ ق.ا.د.م، این مهلت تا پایان اولین جلسه دادرسی ‌می‌باشد.

۴) پرداخت هزینه دادرسی؛ لذا اگر دعوی اضافی مستلزم پرداخت هزینه­ای باشد که مازاد بر دعوای اصلی هست، مدعی باید آن را پرداخت کند.

۲-۱-۱-۳- حق استرداد دادخواست

استرداد در لغت به معنی باز پس گرفتن و باز ستاندن آمده است(هاشمی شاهرودی، ۱۴۲۶، ج۱: ۴۱۰) و در اصطلاح حقوقی عبارتند از اعراض از رسیدگی به ماهیّت ادعای مطرح شده ‌می‌باشد. دکتر شمس در این باره می­گوید: «استرداد دادخواست به معنای اعراض از آثار دادخواست است»(شمس، ۱۳۹۳، ج۳ :۶۹) لذا هرگاه مدعی دادخواست خود را تا مهلت مقرر که تا اولین جلسه دادرسی ‌می‌باشد مسترد نماید، طبق ماده ۱۰۷ق.ا.د.م که مقرر می­دارد: «خواهان می ­تواند تا اولین جلسه دادرسی، درخواست خود را مسترد کند. در این صورت دادگاه قرار ابطال دادخواست را صادر می­ نماید»، دادگاه هم قرار ابطال دادخواست را صادر می کند. علت این تصمیم گیری می ­تواند دارای عوامل متعددی باشد، مثلاً مدعی بعد از طرح دعوایش متوجه شود که اگر فلان مدرک را داشت، به طور حتم در دعوی پیروز می­شد و آن مدرک مورد نظر فعلاً در دسترس نیست و آن مدرک در دست شخصی است که فعلاً در خارج از کشور ‌می‌باشد و باید تا آمدن وی صبر کند و پس از آمدن وی از سفر و با گرفتن مدرک از دست وی مجدداً تقدیم دادخواست نماید(واحدی،۱۳۸۲: ۳۳۷-۳۳۸) البته دکتر مدنی در این باره می­گوید اثر قرار ابطال دادخواست به وسیله­ استرداد دادخواست توسط مدعی فقط مربوط به همان دادخواست است و به اصل دعوی مرتبط نیست چون بعداً می ­تواند دادخواست دیگری با همان ادعای سابق به دادگاه عرضه کند(مدنی، ۱۳۷۹، ج۲ :۵۲۳-۵۲۴).

استرداد به دو صورت انجام ‌می‌گیرد: ۱) صریح ۲) ضمنی(شمس، ۱۳۹۳، ج۳: ۶۹) و عبارتند از:

استرداد صریح؛ هنگامی که مدعی صریحاً استرداد خود را اعلام کند. مانند اینکه با تقدیم لایحه­ ای یا به صورت شفاهی در دادگاه استرداد دادخواست نماید.

استرداد ضمنی؛ هرگاه مدعی بدون آنکه صریحاً استرداد دادخواهی را اعلام کند، عملی را انجام دهد که آن عمل در نزد قاضی نوعی استرداد تلقی شود. مانند آنکه مدعی و مدعی علیه ‌در مورد موضوع مورد دعوی، توافقی را به قاضی دادگاه تقدیم کنند که ممکن است قاضی آن را نوعی استرداد ضمنی تلقی کند و نیز مواردی که دادگاه به توضیح مدعی نیازمند است ولی وی در جلسه­ تعیین شده حاضر نشود و لذا دادگاه نتواند رأی بدهد.

همچنین در فقه و از منظر فقها هم مطالبی در این زمینه بیان شده که بیانگر آن هست که مدعی حق استرداد دادخواست خود را دارد، مثلاً در ماوراء الفقه آمده: مدعی شخصی است که اگر دعوی را ترک کند، دعوی خاتمه می­یابد زیرا مدعی صاحب مصلحت اساسی در دعوا است و می ­تواند آن را ترک نماید(شهید صدر، ۱۴۲۰، ج۹ :۱۷) و اصل اولیه در دعوی از سوی مدعی، امکان استرداد آن ‌می‌باشد زیرا دعوا متعلق به مدعی هست و لذا یکی از معیار­های بحث دعوی، بحث ترک و استرداد آن ‌می‌باشد(نجفی، ۱۴۰۴، ج۴۰ :۳۷۱-۳۷۲) و نیز گفته شده که مدعی می ­تواند موضوع دعوی را با شخص ثالثی هم مصالحه کند که در این صورت شخص ثالث جانشین مدعی می­ شود، خواه موضوع دعوی عین باشد یا دین. و اگر مدعی با خود مدعی علیه صلح کند، در صورتی که موضوع دعوی دین باشد، دعوی ساقط می­ شود و اگر عین باشد مدعی­به به مدعی علیه منتقل می­ شود(بحرالعلوم، ۱۴۰۳، ج۱ :۲۶؛یزدی، ۱۴۲۱، ج۱ :۵۷).

۲-۱-۲- حق حبس مدعی علیه برای مدعی

آمیت، گلوستن و مولر (۱۹۹۴) به نقش مکانیزم های متفاوت برای تطابق کارآفرینان و سرمایه گذاران مخاطره پذیر در کاهش مشکلات انتخاب ناسازگار توجه نشان دادند. آن ها کار روتسچایلد و استیگلیتز^[۱۱] (۱۹۷۶) را با اعمال بعضی مفروضات مبتنی بر قواعد تجربی در صنعت تامین مالی مخاطره پذیر توسعه دادند. آن ها فرض کردند که کارآفرینان اطلاعاتی ‌در مورد نوع شخصیت خود دارند و سرمایه گذاران مخاطره پذیر می‌توانند در مدیریت سرمایه های خود مشارکت داشته باشند و ‌به این صورت می‌توانند به صورت مستقیم در موفقیت کسب و کار خود مشارکت داشته باشند. کارآفرینان ممکن است به دنبال تامین سرمایه بوده و سرمایه گذاران به دنبال فرصت های مناسب سرمایه گذاری می‌باشند.

آدماتی و فلیدریر^[۱۲] (۱۹۹۴) دریافتند که سرمایه گذاران مخاطره پذیر قراردادهای دارای سهم ثابت را ترجیح می‌دهند. این قراردادها به سرمایه گذاران مخاطره پذیر اجازه می‌دهد که بخشی از سهم نهایی سود را در اختیار گرفته و در آینده نیز درصد ثابتی از سهم سود را مالک شوند. به دنبال کار این نویسندگان، هلمن^[۱۳] (۱۹۹۴) یک مدل چند مرحله ای شامل مراحل سرمایه گذاری ارائه کرد. او مشخصه‌ های نهادی خاصی ارائه کرد که سرمایه گذاران مخاطره پذیر را از سایر روش های تامین مالی سنتی متفاوت می کرد. به عنوان مثال او توضیح داد که وقتی سرمایه گذاران مخاطره پذیر بر روی یک شرکت سرمایه گذاری می‌کنند، انگیزه بسیار زیادی جهت نظارت بر عملکرد آن شرکت از خود نشان می‌دهند که این عمل موجب اجتناب شرکت از درگیری با اشتباهات کوتاه مدت می شود. این نظارت دقیق بر عملکرد شرکت توسط سرمایه گذاران مخاطره پذیر می‌تواند موجب کاهش مشکلات خطر اخلاقی گردد. روش های دیگری که برای فائق آمدن بر مشکلات عدم تقارن اطلاعاتی در روابط سرمایه گذار و کارآفرین ارائه شده است، عبارتند از استفاده از سهام قابل تبدیل (باری ۱۹۹۴)، کنترل حقوق (هلمن ۱۹۹۸)، عضویت در هیات مدیره شرکت مورد سرمایه گذاری (لرنر^[۱۴] ۱۹۹۵) و ایجاد سندیکا (لرنر ۱۹۹۴).

تایبجی و برانو^[۱۵] (۱۹۸۴) در مقاله خود به تشریح فعالیت هایی پرداختند که سرمایه گذاران مخاطره پذیر جهت کاهش مشکلات ناشی از عدم تقارن اطلاعاتی انجام می‌دهند. تایبجی و برانو اظهار کردند که تامین مالی مخاطره پذیر شامل مراحل زیر می‌باشد:

۱- یافتن مبادله

۲- نمایش مبادله

۳- ارزیابی مبادله

۴- ساختاردهی مبادله

۵- فعالیت های بعد از سرمایه گذاری

صندوق های سرمایه گذاری مخاطره پذیر به صورت سنتی بر روی شرکت های کارآفرینانه جوان و دارای رشد سریع که امکان دسترسی به بازار سهام عمومی را ندارند، سرمایه گذاری می‌کنند. در آمریکا نوآوری های پشتیبانی شده توسط سرمایه گذاران مخاطره پذیر، حجم بازده عظیمی را برای این نوع سرمایه گذاران به ارمغان آورده است. مشخصه‌ های اصلی این نوع سرمایه گذاری ها، عبارت است از ریسک بالاتر، ارزش اسقاط کمتر، افق سرمایه گذاری طولانی تر و عدم تقارن اطلاعاتی بالاتر در مقایسه با سرمایه گذاری های بخش عمومی.

از آنجایی که این نوع سرمایه گذاری ها در حوزه غیر عمومی اتفاق می افتند، لذا مشخصه اساسی آن ها عدم تقارن اطلاعاتی بسیار بالا بین کارآفرین و سرمایه گذار است. ‌به این خاطر است که سرمایه گذاران مخاطره پذیر به صورت فعال درگیر نظارت، مدیریت استراتژیک، برنامه ریزی و تصمیم گیری در شرکت هایی می‌شوند که در آن ها سرمایه گذاری کرده‌اند (یوادا^[۱۶] ۲۰۰۴). سرمایه گذاران مخاطره پذیر اصولا سرمایه مورد نیاز شرکت را در مرحله ای که هدف و محصول شرکت به خوبی تعریف و ارائه شده است، تامین می‌کنند. در ضمن سرمایه گذاران مخاطره پذیر نقش بسیار فعالی در تصمیمات ابتدایی مانند پیشنهاد عمومی سازی و یا ادغام و اکتساب شرکت بر عهده دارند. هرچند در بعضی مواقع، سرمایه گذاران مخاطره پذیر با معرفی شرکت به بخش عمومی و یا ادغام و اکتساب آن، بازده بسیار خوبی برای سرمایه گذاری های خود به دست می آورند اما در اکثر مواقع آن ها ممکن است با شکست شرکت و از دست دادن سرمایه نیز مواجه شوند.

مطالعات قبلی در حوزه سرمایه گذاری مخاطره پذیر مانند لرنر (۱۹۹۴، ۱۹۹۵)، گمپرز^[۱۷] (۱۹۹۵، ۱۹۹۶)، و گمپرز و لرنر^[۱۸] (۱۹۹۹) بیشتر به آزمون‌های اقتصادی سیکل سرمایه گذاری مخاطره پذیر شامل یافتن پول، سرمایه گذاری و خروج مبادرت کرده و بر روی مکانیزم های صنعت سرمایه گذاری مخاطره پذیر متمرکز شده اند. علی رغم افزایش توجه به سرمایه گذاران مخاطره پذیر در فرایند تامین مالی کارآفرینانه، توجه اندکی به عملکرد ریسک و بازده این سرمایه گذاران شده است. مطالعات اولیه در این حوزه بیشتر بر روی آزمون های اقتصادی و مطالعه تجربی دوره های سرمایه گذاری متمرکز بوده است. یکی از مهمترین مطالعات تجربی در این حوزه که به عملکرد ریسک و بازده سرمایه این نوع سرمایه گذاران توجه کرده، مطالعه ای است که توسط کوچرن^[۱۹] (۲۰۰۵) انجام شده است. اکثر سرمایه گذاران ‌به این دلیل به سمت سرمایه گذاری های مخاطره پذیر روی می آورند که معتقدند که تنوع ریسک می‌تواند موجب افزایش کارایی سرمایه گذاری های آن ها شود.

هرچند تا به حال مطالعات بسیاری ‌در مورد عوامل اقتصادی و مالی تاثیرگذار بر روی سرمایه گذاری مانند سهام و اوراق قرضه انجام شده است اما تحقیقات اندکی ‌در مورد نیروهایی که سرمایه گذاران را به سرمایه گذاری مخاطره پذیر تشویق می‌کند، موجود است. فاما و فرنچ یک مدل سه عاملی در حوزه شناخت این مشکلات ارائه کرده‌اند که عوامل فهرست شده در این مدل عبارتند از:

۱- بازار کلی سهام که موجب افزایش بازده می شود

۲- اندازه شرکت (بزرگ در مقابل کوچک)

۳- عامل ارزش بازار دفتری (کم در مقابل زیاد).

۲-۸-۲- پیشینه تحقیق داخلی