اتاق بازرگانی بین المللی برای تحقق اهداف خود طرحها و برنامه های گوناگونی را متناسب با نیازها و درخواستها، به اجرا می گذارد. برای شناخت این نیازها و مشکلات و یافتن راه حلها و تهیه طرحها و برنامه ها نیز با تجار و بازرگانان بخش خصوصی و به ویژه با اتاقهای بازرگانی کشورهایی که کمیته ملی اتاق در آن ها تشکیل شده در تماس میباشد و تبادل نظر می کند. در برخی زمینه های تخصصی نیز اتاق بازرگانی بین المللی ابتکارهای خاصی ارائه کرده یا برنامه های منحصر به فردی را اجرا نموده است. یکی از این ابتکارها و برنامه های مهم اتاق برای تحقق اهداف آن، تأسيس نظام داوری اتاق بازرگانی بین المللی بوده است.[۶۱]
بند سوم: ساختار اتاق بازرگانی بین المللی
اتاق بازرگانی بین المللی به موجب اساسنامهای اداره می شود که در سال تأسيس آن (۱۹۱۹) به تصویب «شورای جهانی» اتاق رسیده است. مقر و محل اصلی اتاق بازرگانی بین المللی در پاریس است، اما هیچ گونه ارتباطی با کشور فرانسه ندارد و چنان که اشاره شد، یک سازمان بین المللی خصوصی و غیر دولتی مستقل (NGO) محسوب می شود.
بالاترین مقام اجرایی اتاق، رئیس آن است که از بین شخصیتهای تجاری موجه و معتبر در بخش خصوصی و توسط «شورای جهانی» اتاق انتخاب و منصوب می شود و هم اکنون یک بازرگان لبنانی (آقای عدنان قصار) مقیم پاریس است. «شورای جهانی» عالیترین مرجع تصمیم گیری و سیاستگذاری اتاق است و در واقع مجمع عمومی اتاق به شمار میرود. «شورای جهانی» متشکل از هیات نمایندگان بخش خصوصی در کشورهای مختلف است که از طریق «کمیته ملی» اتاق در هر کشور معرفی می شود. رکن دیگر اتاق «هیات اجرایی» (هیات رئیسه) است که می تواند تا ۳۰ عضو داشته باشد و در حال حاضر ۲۵ عضو دارد. اعضای هیات اجرایی با پیشنهاد رئیس اتاق و تصویب «شورای جهانی» آن به مدت سه سال منصوب میشوند و وظیفه آن اجرای مصوبات و تصمیمات این شورا است. «دبیرخانه بین المللی» رکن دیگر از سازمان اتاق است که کار آن ایجاد هماهنگی بین بخشهای مختلف اتاق و نیز انجام ارتباطات اتاق با اعضا و سایرین است.
ساختار میانی اتاق بازرگانی مشتمل است بر کمیسیونهای تخصصی، گروه های کاری تخصصی و واحدهای سازمانی مستقل. کمیسیونهای مختلف مهمترین واحد سازمانی اتاق است که هر کدام عهدهدار بررسی و مطالعه در یکی از عرصه های تجارت بین المللی میباشند و زیر نظر دبیرخانه فعالیت میکنند اعضای کمیسیونهای اتاق بازرگانی از بین متخصصان رشته مربوط انتخاب میشوند و زیر نظر دبیر کمیسیون انجام وظیفه میکنند. افزون بر این، گروه های کاری تخصصی نیز برحسب نیاز تشکیل می شود که کار آن ها انجام پروژه های تحقیقاتی است. واحدهای سازمانی مستقل که در داخل چارچوب اتاق ایجاد شدهاند وظایف و اختیارات گستردهتری دارند و هر یک در یکی از حوزه های مربوط به تجارت بین الملل فعال میباشند. واحدهای سازمانی به صورت مستقل و دایمی تشکیل شدهاند، در حالی که گروه های کاری پس از انجام کار یا پروژهی مربوط، منحل میشوند.
ICC دارای ۱۵ کمیسیون میباشد. این کمیسیونها متشکل از کارشناسان برجسته با ملیتهای مختلفاند و به صورت دورهای جلساتی در پاریس یا محلهای دیگر جهان تشکیل می دهند و سیاستهای بازرگانی را در زمینه های مختلف تدوین میکنند و به سازمان های بین المللی و دولتها پیشنهاد مینمایند. کمیته های ملی نیز می توانند برحسب علاقه و توجهی که به موضوعات مورد رسیدگی دارند به این جلسات نماینده بفرستند. ۱۵ کمیسیون ICC در بخشهای زیر مشغول به فعالیت هستند:
ضد فساد مالی
Anti corruption
داوری
Arbitration
شیوه و عملکرد فنون بانکداری
Banking Technique Practice
تجارت در جامعه
Business in Society
مقررات و رویه های بازرگانی
Commercial Law and Practice
رقابت
Competition
گمرک و مقررات تجارت
Customs and Trade Regulation
تجارت الکترونیک، فنآوری اطلاعات و مخابرات
E-Business، IT and Telecoms
محیط زیست و انرژی
Environment and Energy
خدمات مالی و بیمه
Financial Services and Insurance
مالکیت فکری
Intellectual Property
بازاریابی و تبلیغات
Marketing and Advertising
مالیات
Taxation
سیاست تجاری و سرمایه گذاری
Trade and Investment policy
حمل و نقل و خدمات پشتیبانی
Transport and logistics
اعضای ICC در بیش از ۹۰ کشور دنیا یک ساختار رسمی برای این سازمان ایجاد کرده اند که به آن کمیته های ملی میگویند. در کشورهایی که کمیته ملی وجود ندارد سازمانها یا شرکتهایی مانند اتاقهای بازرگانی یا انجمنهای صنعتی می توانند مستقیم به عضویت درآیند. ICC از طریق شبکه کمیته های ملی به دولتها مرتبط میگردد.[۶۲]
گفتار پنجم: کمیته ایرانی اتاق بازرگانی بین المللی (ICC Iran) و ارکان آن
کمیته ایرانی اتاق بازرگانی بین المللی در سال ۱۳۴۲ در ایران آغاز به کار کرد و پس از یک دوره وقفه کوتاه پس از سال ۱۳۵۷، در سال ۱۳۶۴ دوباره فعالیت خود را آغاز نمود. در ابتدای فعالیت دوره جدید، چهار کمیسیون «شیوه و عملکرد بانکداری»، «حمل و نقل و خدمات پشتیبانی»، «بیمه» و «امور حقوقی و داوری» هر یک به سرپرستی یکی از متخصصان برجسته آن حرفه و عضویت اعضای کمیته ایرانی ICC آغاز به کار کرد. کمیته ایرانی ICC در ایجاد ارتباط گسترده بین کمیسیونهای خود با کمیسیونهای معادل در پاریس از یک طرف و ایجاد ارتباط بین اعضای هر کمیسیون از سوی دیگر و همچنین انتقال اطلاعات ICC به آنان و به دولت و همچنین انتقال دیدگاه اعضای ایرانی به ICC، فعالیت می نماید.