• • آگاهی از وجود محصول

• • آگاهی از مشخصات، ویژگی ها و خصوصیات محصول مورد نظر

• • جستجوی عرضه کننده کالا و یافتن بهترین فروشنده

• • ارزیابی و مقایسه محصولات مختلف و انتخاب محصول مورد نیاز

• خرید نهایی محصول

را بسنجیم و با توجه به اینکه تاثیر کدام شیوه یا شیوه های تبلیغات بر مراحل خرید بیشتر است پیشنهادات و راهکارهایی جهت اجرای هدفمند شیوه های مختلف تبلیغات آنلاین ارائه دهیم.

ضرورت و اهمیت انجام پژوهش

امروزه با بهره گرفتن از اینترنت و تجارت الکترونیک، بازاریابی تحول عمده­ای یافته و مهمترین آن حضور و جست­و جو در فضای مجازی ‌می‌باشد . استفاده از اینترنت در وقت ، هزینه و انرژی صرفه­جویی نموده و شرکت‌ها را بهم نزدیکتر می­ کند. در دنیایی که وابستگی­های متقابل در آن روزبه­روز بیشتر می­ شود برای برقراری پیوندهای مؤثر بین تولیدکنندگان و مصرف­ کنندگان ، جهان به بازاریابی الکترونیکی اتکا دارد. بازارهای الکترونیکی در سال‌های اخیر به­عنوان یکی از اجزا مهم بقای سازمان‌ها به ­شمار می ­آید و اهمیت بازاریابی به صورت حیاتی و فزاینده­ای در حال افزایش ‌می‌باشد.

دنیای کسب­وکار آمیزه­ای از سرعت ، رقابت ، اطمینان و استفاده صحیح از فرصت‌ها و پرکردن خلاهای موجود در بازارهای جهانی ‌می‌باشد. بازار سنتی ایران فارغ از این چالش‌ها بوده و برای تجارت در قرن بیست­ویکم ساخته نشده است . لذا الگوهای پیشنهادی در این پژوهش و امکان حضور در همه عرصه ­های تجارت ، یکی از راه های نجات بازرگانان سنتی ایران است و لذا با توجه به تاثیر انقلاب دیجیتالی و فناوری اطلاعات در تمامی جوانب زندگی کنونی به نظر می‌رسد بررسی تاثیر تبلیغات آنلاین بر رفتار خرید مصرف کنندگان ایرانی به منظور تطابق تبلیغات آنلاین با خواسته خریداران اینترنتی و جذب بازدیدکنندگان بیشتر برای تبلیغات آنلاین و ارائه راهکارهای موثرجهت به کارگیری این شیوه جدید تبلیغات امری لازم و ضروریست.

نتایج مشابه نشان می‌دهد که اینترنت و دیگر فناوری اطلاعات نه تنها جایگزینی برای روش های سنتی بازاریابی می‌باشد بلکه در آینده نه چندان دور بدون به کارگیری آن ها فعالیت‌های شرکت‌های بازرگانی و تجارت داخلی و بین‌المللی امکان پذیر نخواهد بود و ضروری است قبل از سرمایه گذاری در این موضوع تبعات به کارگیری آن در پژوهشی بررسی شود. با انجام این تحقیق نتایج ذیل انتظار می رود :

1. 1. با بررسی انواع شیوه های تبلیغات آنلاین ، تاثیر هر یک از این شیوه ها را بر هر یک از مراحل خرید در رفتار خرید مصرف کنندگان ایرانی بسنجیم.

1. با فهم بهتر روابط میان شیوه های مختلف تبلیغات آنلاین و هر یک از مراحل خرید در رفتار مصرف کنندگان ایرانی، راهکارهایی جهت بهبود ارائه شیوه های مختلف تبلیغات آنلاین به منظور افزایش بازدیدکنندگان وخریداران محصولات تبلیغ شده در اینترنت ارائه دهیم .

اهداف پژوهش

در این پروژه بر آنیم تا با یک مطالعه اجمالی و مبتنی بر واقعیت و بر اساس اطلاعات حاصله از پژوهش‌های موفق دیگر کشورها اهداف زیر را برآورده نماییم .

1. 1. آشنایی با شیوه های مختلف تبلیغات آنلاین و بررسی مراحل مختلف خرید در رفتار مصرف کنندگان

1. 1. شناسایی تاثیر و یا عدم تاثیر شیوه های مختلف تبلیغات آنلاین بر هر یک از مراحل خرید در رفتار مصرف کنندگان

1. ارائه راهکارهای موثرتر و کاراتر جهت بهبود به کارگیری شیوه های مختلف تبلیغات آنلاین و ترغیب مصرف کنندگان به خرید محصولات تبلیغ شده در اینترنت

سوالات تحقیق

1. 1. انواع شیوه های مختلف تبلیغات آنلاین و نیز مراحل خرید در رفتار مصرف کننده چه می‌باشد ؟

1. 1. تاثیر شیوه های مختلف تبلیغات آنلاین بر هر یک از مراحل خرید در رفتار مصرف کنندگان تا چه اندازه ای می‌باشد ؟

1. راهکارهای مؤثر برای ترغیب مصرف کنندگان به خرید محصولات تبلیغ شده در اینترنت با توجه به شیوه های مؤثر بر مراحل خرید چه می‌باشد؟

فرضیه تحقیق

فرضیه اصلی) شیوه های مختلف تبلیغات آنلاین بر هر یک از مراحل خرید در رفتار مصرف کنندگان تاثیر دارد.

که با توجه به ۸ شیوه مختلف تبلیغات آنلاین و ۵ مرحله از مراحل خرید در این پژوهش تاثیر هریک از این ۸ شیوه بر هر یک از ۵ مرحله از مراحل خرید به عنوان یک فرضیه فرعی مطرح می شود.

قلمرو تحقیق

قلمرو موضوعی تحقیق : این تحقیق از نظر موضوعی جز تحقیقات توصیفی – کاربردی در زمینه تبلیغات محسوب می­ شود و با توجه به افزایش رقابت، اخیراً مقوله­ های تبلیغات و تاثیر آن بر رفتار خرید مصرف کننده در بازاریابی اهمیت ویژه­ای یافته­اند . لذا تحقیقات کاربردی تبلیغات در بازاریابی برای سازمان­ها اهمیت بیشتری پیدا کرده ­اند .

قلمرو مکانی تحقیق : قلمرو مکانی این تحقیق خریداران محصولاتی مانند کتاب، سی دی و نرم افزار در مؤسسه‌ فرهنگی و اطلاع رسانی تبیان می‌باشد .

قلمرو زمانی تحقیق : با توجه به گرداوری اطلاعات از طریق پرسشنامه ، قلمرو زمانی تحقیق از خرداد ماه سال ۱۳۸۹ تا خرداد ماه سال ۱۳۹۰ را در برگرفت .

روش انجام تحقیق

ابتدا با مطالعه اسناد ، مدارک ، مقالات فارسی و لاتین به جمع بندی ادبیات تحقیق و طراحی مدل نظری پژوهش می پردازیم و سپس با توجه به مدل تحقیق به طراحی سوالات پرسشنامه و گردآوری اطلاعات می پردازیم.

پس از جمع‌ آوری پرسشنامه‌های تکمیل شده، داده ها از طریق نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار خواهد گرفت. و با بهره گرفتن از آزمون ناپارامتری دو جمله ای و یا آزمون پارامتری مقایسه میانگین ها به بررسی تاثیر و یا عدم تاثیر هر یک از شیوه های مختلف تبلیغات آنلاین بر هر یک از مراحل خرید در رفتار مصرف کنندگان خواهیم پرداخت و از طریق آزمون فریدمن به اولویت بندی تاثیر شیوه های مختلف تبلیغات آنلاین بر مراحل خرید خواهیم پرداخت. و در نهایت نتایج آزمون های آماری و پیشنهاداتی ‌بر اساس یافته های تحقیق و پیشنهاداتی برای پژوهش‌های آتی ارائه خواهد شد.

مشکلات احتمالی در انجام تحقیق

1. 1. با توجه به اینکه تحقیقات در علوم اجتماعی و انسانی و مدیریت با بررسی و درک فعالیت‌های انسانی مرتبط است و با توجه به پیچیدگی رفتار و فعالیت‌های بشری همواره مشکل جمع‌ آوری اطلاعات از افراد مطرح بوده است . این مشکل در جامعه ما که روحیه تحقیق و پژوهش نهادینه نشده است مضاعف می‌گردد .

1. 1. جدید بودن موضوع پژوهش و محدود بودن اطلاعات مرتبط با موضوع، جهت گردآوری ادبیات تحقیق

1. 1. وجود روابط زیاد قابل بررسی در مدل مفهومی پژوهش و لزوم بررسی تمامی این روابط از طریق پرسشنامه و زمانبر بودن تحلیل آن ها از طریق آزمون‌های آماری

1. 1. استفاده از ابزار پرسشنامه

قانون‌گذار به علل متفاوتی مانند رعایت شئون خانوادگی افراد و حیثیت او یا بخاطر مسائل سیاسی و اقتصادی، تعقیب دعوی عمومی را منوط به درخواست فرد متضرر از جرم می­ کند.

۳-۲-۳-۱- تعریف گذشت

گذشت، اسقاط تمام یا برخی از مجازات مترتب بر جرم که شامل فرد و جامعه می­ شود، می‌باشد(اسرافیلیان، ۱۳۸۶: ۵۹).

۳-۲-۳-۲- تشخیص جرایم قابل گذشت و جرائم غیر قابل گذشت

تبصره ۱ و۲ ماده ۱۰۰ ق.م.ا در تفصیل جرایم قابل گذشت و غیر قابل گذشت اینگونه آن ها را توضیح می‌دهد:

«جرائم قابل گذشت، جرائمی می­باشند که شروع و ادامه تعقیب و رسیدگی و اجرای مجازات منوط به شکایت شاکی و عدم گذشت وی است» مانند: از بین بردن شنوایی، بویایی، بینایی و … و نیز شکستن سر و صورت اشخاص و سایر جرایم مندرج در بخش دیات، اما «جرایم غیر قابل گذشت، جرائمی می­باشند که شکایت شاکی و گذشت وی در شروع به تعقیب و رسیدگی و ادامه آن ها و اجرای مجازات تاثیری ندارد» مانند: حق الله از قبیل: حد سرقت، حد زنا و…و اما جرایمی که قابل گذشت محسوب می­شوند را ماده ۱۰۴ق.م.ا اینگونه بیان می­ کند: «علاوه بر جرایم تعزیری مندرج در کتاب دیات و فصل حد قذف این قانون، و جرائمی که به موجب قوانین خاص قابل گذشت می‌باشند، جرائم مندرج در قسمت اخیر مواد ۵۹۶، ۶۰۸، ۶۲۲، ۶۳۲، ۶۳۳، ۶۴۲، ۶۴۸، ۶۶۸، ۶۶۹، ۶۷۶، ۶۷۷، ۶۷۹، ۶۸۲، ۶۸۴، ۶۸۵، ۶۹۰، ۶۹۲، ۶۹۴، ۶۹۷، ۶۹۸، ۶۹۹ و۷۰۰ از کتاب پنجم تعزیرات نیز قابل گذشت محسوب می­شوند» و ماده ۱۰۳ق.م.ا مقرر می‌دارد: «چنانچه قابل گذشت بودن جرمی در قانون تصریح نشده باشد، غیر قابل گذشت محسوب می­ شود مگر اینکه از حق الناس بوده و شرعاً قابل گذشت باشد». و اعلام گذشت هم یا به صورت کتبی هست یا شفاهی، اگر کتبی باشد باید از صحت صدور آن از سوی شاکی اطمینان حاصل شود ولی اگر شفاهی باشد در حضور مرجع رسیدگی به پرونده بیان شده و پس از تنظیم صورت جلسه از سوی شاکی امضا گردد(خالقی، ۱۳۹۱: ۱۱۰؛ مدنی، ۱۳۸۵: ۱۰۷).

و در جرایم قابل گذشت، اگر شاکیان متعدد باشند تکلیف چیست؟ در این رابطه ماده ۱۰۲ق.م.ا مقرر می‌دارد: «هرگاه متضررین از جرم متعدد باشند، تعقیب جزائی با شکایت هر یک از آنان شروع می­ شود ولی موقوفی تعقیب، رسیدگی و اجرای مجازات موکول به گذشت تمامی کسانی است که شکایت کرده ­اند» و در صورت فوت شاکی، اگر وارث متعدد باشند، تبصره ماده فوق بیان می­دارد: «حق گذشت به وارث قانونی متضرر از جرم منتقل و در صورت گذشت همگی وارث حسب مورد تعقیب، رسیدگی یا اجرای مجازات موقوف می­گردد».

۳-۲-۳-۳- درخواست ترک محکمه

ماده ۷۹ق.ا.د.ک مقرر می­دارد: «در جرایم قابل گذشت، شاکی می ­تواند تا قبل از صدور کیفر خواست درخواست ترک تعقیب کند. در این صورت دادستان قرار ترک تعقیب را صادر می­ کند. شاکی می ­تواند تعقیب مجدد متهم را فقط برای یک بار تا یک سال از تاریخ صدور قرار ترک تعقیب درخواست کند» در واقع قرار ترک تعقیب، موقوفی نیست اگرچه تعقیب و رسیدگی را متوقف می­ کند اما از طرح مجدد شکایت ممانعت نمی­کند، ‌به این معنی که شاکی از شکایت منصرف نمی­ شود بلکه توقف فعلی آن را خواستار می­ شود با این هدف که شاید اگر در زمان دیگری شکایت کند، نتیجه­ بهتری بگیرد یا مهلتی به متهم داده می­ شود تا به نحوی رضایت شاکی را برای از بین بردن شکایت مجدد به دست آورد(مدنی، ۱۳۸۵: ۲۲۵) مثلاً حالتی که در آن فرد شاکی پس از طرح شکایت، پس از مدتی متوجه می­ شود که شاهدی برای وی در خارج از کشور اقامت دارد و اگر وی الان شکایتش را ادامه دهد و همچنان خواستار رسیدگی باشد، ممکن هست نتواند ادعایش را ثابت کند چون در حال حاضر امکان حضور شاهدش نیست، لذا درخواست ترک محکمه می­ کند تا در موقعی مناسب در آینده با حضور شاهدش مجدداً طرح دعوی کند.

و نیز گفته شده انگیزه تأسيس چنین نهادی، حمایت مستقیم از بزه­ دیده است و مقنن در سیر فکری خود درصدد ایجاد فرصت حقوقی مناسب و شایسته برای بزه­ دیده است. چنین موقعیتی اهرم ضمانتی است که بزه­ دیده می ­تواند از آن در راستای جبران ضرر و زیان ناشی از جرم متهم استفاده کند و چنانچه متهم از جبران خسارت منصرف شود یا تمایل چندانی به جبران خسارت نداشته باشد، مجدداً درخواست تعقیب کند(ابراهیمی، ۱۳۸۴: ۳۰۶). اما باید گفت: با توجه به ماده ۱۰۱ق.م.ا، عدول از گذشت مسموع نیست.

۳-۲-۳-۴- جایگاه گذشت شاکی در جرائم تعزیری و جرائم غیر قابل گذشت

با توجه به ماده ۸۰ و ۸۱ق.ا.د.ک، شاکی می ­تواند در جرایم تعزیری قابل گذشت، گذشت نماید و این امر با صراحت بیشتری در ماده ۱۰۰ق.م.ا آمده: «در جرایم تعزیری قابل گذشت، گذشت شاکی یا مدعی خصوصی حسب مورد موجب موقوفی تعقیب یا موقوفی اجرای مجازات است». اما ‌در مورد تاثیر رضایت شاکی در جرایم غیر قابل گذشت، در وهله­ی اول که قانون شکایت و یا گذشت شاکی را در این مورد بی­تاثیر می‌داند(تبصره۲ ماده ۱۰۰ق.م.ا) ولی ماده ۲۸۳ق.ا.د.ک، که ‌در مورد صدور کیفر خواست از سوی شاکی می‌باشد، این امر را در جرایم غیر قابل گذشت، اینطور بیان می­ کند: که دادستان در صورت فراهم بودن شرایط صدور قرار تعلیق تعقیب، می ­تواند از کیفر خواست عدول و تعقیب را معلّق کند(ماده ۲۸۳ق.ا.د.ک) و همچنین در ماده ۴۸۳ قانون فوق مقرر می­دارد: «هرگاه شاکی یا مدعی خصوصی در جرایم غیر قابل گذشت، پس از قطعی شدن حکم، از شکایت خود صرف نظر کند، محکوم علیه می ­تواند از دادگاه صادرکننده حکم قطعی، درخواست کند در میزان مجازات او تجدیدنظر شود. در این صورت، دادگاه به درخواست محکوم علیه در وقت فوق العاده و با حضور دادستان یا نماینده او با رعایت مقررات ماده(۳۰۰) این قانون، رسیدگی می­ کند و مجازات را در صورت اقتضاء در حدود قانون تخفیف می­دهد یا به مجازاتی که مناسبتر به حال محکوم علیه باشد، تبدیل می­ کند. این رأی قطعی است».

اما رویکرد فقهی این بحث در فصل دوم این رساله در بند چهارم گفتار اول که راجع به حق استرداد دادخواست بود، سخن رانده شد و لذا در اینجا موارد دیگری از گفته فقها را می­آوریم: در جامع المسائل آمده: در تعزیراتی که حق الناس محسوب می­ شود با گذشت شاکی تعزیر ساقط می­ شود(فاضل لنکرانی، بی تا، ج۱: ۴۹۹) و یا مرحوم منتظری نظرش آن است که در جرایمی که جنبه حق الناس دارد و به لحاظ گناه جنبه خدایی نیز دارد، با گذشت شاکی، شرعاً تعقیب و مجازات متوقف می­گردد(منتظری، بی تا، ج۱: ۲۵۹) و نیز گفته شده اصل اولی در دعاوی مطرح شده از سوی مدعی، امکان استرداد آن ‌می‌باشد چون دعوی متعلق به مدعی است(نجفی، ۱۴۰۴، ج۴۰: ۳۷۲).

۳-۲-۴- حق رسیدگی به دعوی خصوصی ضمن دعوی عمومی

پیتر دراکر (٢٠٠٢) در جایی دیگر نوآوری را چنین تعریف می‌کند:” تغییری که بعد جدیدی از کارایی(عملکرد) را خلق می‌کند” (هلسبین^[۲۰]، ٢٠٠٢).تاشمن^[۲۱] نوآوری را بستر پیروزی در کسب و کار دانسته تا مدیران در پی شناسایی ساز و کار چرخه فناوری و جویبار نوآوری بتواند به کمک انجام دگرگونی های ناپیوسته در سازمان به امتیاز های ناشی از آن ها برسند(تاشمن و اوریلی سوم^[۲۲]، ٢٠٠٠،مترجم،رضایی نژاد، ١٣٨٣).لینک^[۲۳] می‌گوید:”تعریف ما از نوآوری این است :بهره برداری موفقیت آمیز از ایده ای تازه” (لینک،٢٠٠٢ ).دراکر: نوآوری ابزار مشخص کارآفرینی است و عملی که در آن منابع خدادادی، یک توانایی تازه در خلق و به وجود آوردن ثروت اهدا می‌کند (دراکر، ٢٠٠٢). آرتور^[۲۴] :نوآوری با ریسک پیچیده ای سروکار دارد.اگر شما پروژه ای را بدون شالوده ای از حمایت کافی قبول کنید،نمی دانید در چه مدت زمان و یا چه مقدار هزینه آن به دست می‌آید،چقدر تقاضای سریع بازار خواهد بود و یا شاید پروژه شما در اصل برای نوآوران دیگر خیلی ابتدایی باشد (آرتور،٢٠٠٣ ).

با توجه به مباحث گفته شده به طور کلی نوآوری را می توان به دو صورت زیر تعریف کرد:

١ـ نوآوری به معنای خلاقیت عینیت یافته: ‌بر اساس این تعریف،خلاقیت را تولید ایده و نوآوری را تحقق بخشیدن به آن ایده می دانند.در این حالت منظور از خلاقیت،خلاقیت ذهنی و منظور از نوآوری،خلاقیت عینی می‌باشد.

٢ـ نوآوری به معنی فرآورده خلاق: فرآورده خلاق می‌تواند نرم افزاری مانند نوع خدمت یا سخت افزاری مانند نوع کالا باشد.‌بر اساس این تعریف منظور از نوآوری، فرآورده یا محصول خلاق است که در یک سازمان تولید می شود (گلستان هاشمی،١٣٨۴ ).

٢- ٢- ٢- نقش و اهمیت خلاقیت و نوآوری :

نقش و اهمیت خلاقیت و نوآوری را از سه جنبه کلی،فردی و سازمانی مورد بررسی قرار می‌دهند:

الف) نقش و اهمیت خلاقیت و نوآوری از جنبه کلی و عمومی :

١- خلاقیت و نوآوری یکی از اساسی ترین و بنیادی ترین ویژگی های خاص انسان و مظهر خلیفه الهی انسان در کره زمین است.

٢- مجموعه تمدن انسان محصول خلاقیت ها و نوآوری های انسان است.

٣- ادامه حیات انسان بدون خلاقیت و نوآوری امکان پذیر نیست.

۴- خلاقیت و نوآوری یکی از اصلی ترین اهداف تعلیم و تربیت است.

۵ـ خلاقیت و نوآوری عامل بهبود مستمر کیفیت زندگی و افزایش رفاه و آسودگی و رفع مشکلات و موانع است.

۶ـ خلاقیت و نوآوری موجبات رشد و توسعه اقتصادی،علمی و صنعتی را فراهم می‌سازد.

٧- همه سازمان‌ها ،کارخانه ها و همه تولیدات و محصولات وخدمات حاصل خلاقیت ونوآوری است.

٨- جوامع پیشرفته تر دارای خلاقیت ها و نوآوری های بیشتری هستند.

ب) نقش و اهمیت خلاقیت و نوآوری از جنبه فردی:

خلاقیت و نوآوری عامل رشد و شکوفایی استعدادها و سوق دهنده به سوی خودشکوفایی،خلاقیت و نوآوری عامل موفقیت های فردی،شغلی و اجتماعی.

ج) نقش و اهمیت خلاقیت و نوآوری از جنبه سازمانی:

١- خلاقیت و نوآوری عامل پیدایش سازمان.

٢ـ خلاقیت و نوآوری عامل تولیدات و خدمات.

٣ـ خلاقیت و نوآوری عامل افزایش کیفیت تولیدات و خدمات و موفقیت در رقابت.

۴ـ خلاقیت و نوآوری عامل افزایش کمیت،تنوع تولیدات و خدمات.

۵ـ خلاقیت و نوآوری عامل کاهش هزینه ها،ضایعات و اتلاف منابع.

۶ـ خلاقیت و نوآوری عامل افزایش انگیزش کاری کارکنان سازمان.

٧ـ خلاقیت و نوآوری عامل ارتقاء سطح بهداشت روانی و رضایت شغلی کارکنان سازمان.

٨ـ خلاقیت و نوآوری عامل کاهش بروکراسی اداری (کاهش پشت میز نشینی و مشوق عمل گرایی).

٩ـ خلاقیت و نوآوری عامل موفقیت مجموعه مدیریت و کارکنان سازمان.

١٠ـ خلاقیت و نوآوری عامل بالندگی سازمان (حقایق، ١٣٨٠).

٣-٢-٢- انواع نوآوری :

نوآوری را به طریق گوناگون تقسیم می‌کنند،اما بهتر است که انواع نوآوری را از دیدگاه سازمان و با توجه به منابع مالی مورد نظر،مهارت‌های مورد نظر،سطح ریسک،سرعت نوآوری برای ورود به ‌بازار و…بررسی می‌کنیم.زیرا این دیدگاه کاربردی و عملی است.‌بنابرین‏ با توجه به شاخص هایی که برخی از آن ها ذکر شد به توضیح انواع نوآوری می پردازیم:

* نوآوری بنیادی :این نوآوری منجر به خلق بازارهای جدید می شود.جایگزینی لوله های خلاء با ترانزیستور یک مورد از این نوع است.ویژگی نوآوری های بنیادی،توسعه انواع مواد جدید سرامیک فیبرهای مصنوعی و کریستال است،پذیرش کند.محصول جدید از طرف مصرف کنندگان،هزینه بالا و مخاطره آمیز بودن این قبیل نوآوری ها از جمله ویژگی های آن است.نوآوری هایی از این قبیل برای شرکت به وجود آوردنده آن حق ثبت به وجود می آورد و به شرکت یک برتری تکنولوژیکی نسبت به رقبا می‌دهد و در دراز مدت منجر به حاکمیت آن ها در بازار می شود.برای به دست آوردن چنین وضعیتی در بازار،شرکت باید سرمایه گذاری سنگین و مستمر بر روی مهارت‌های کارکنان انجام دهد (عالی، ١٣٧٩).

* نوآوری مبتنی بر توسعه عملکرد (محصول ) : وقتی نوآوری در محصول به وجود می‌آید شرکت ها تلاش می‌کنند که کاربرد این محصول جدید را افزایش دهند.ویژگی هایی مانند قدرت،دوام و انعطاف پذیری در توسعه کاربرد محصول مؤثر است.یک نمونه از انواع توسعه کاربرد و عملکرد محصول باتری های لیتومی^[۲۵] بزرگ (کداک) است. لیتوم به نسبت باتری های قلیایی دارای مزیت قدرت و وزن است اما مشکل اندازه دارد،که شرکت ها نتوانسته بودند این مشکل را یرطرف سازند و مهندسان شرکت کداک نتوانستند ‌به این محدودیت نائل شوند (عالی،١٣٧٩ ).

نوآوری مبنی بر ساختار (فناوری) : تجربه ساختار فناوری مستلزم وارد کردن مواد یا تجهیزاتی از دیگر حوزه های صنعت برای تولید هر محصول جدید است که اساساٌ با توسعه کاربرد محصول یا فرمول بندی جدید فرق دارد.زیرا با ترکیب چند تکنولوژی محصولی کاملاٌ متفاوت ارائه می شود.از قدیمی ترین نمونه های تجدید ساختار فناوری و تولید که محصولی کاملاٌ جدید است می توان به طراحی و تولید تانک های جنگی اشاره کرد.این تکنولوژی از ترکیب موتورهای دیزلی کامیون های بزرگ و تراکتورهای کشاورزی به دست آمد،که محصولی به نام زره پوش جنگی را به وجود آورد.نمونه ای از نوآوری جدید که همواره با تجدید ساختار فناوری بود،تولید تلویزیون های بسیار کوچک مینیاتوری قابل حمل توسط شرکت سونی است (عالی، ١٣٧٩).

۴-۲-۲نظریه­های نوآوری:

از آنجا که ‌در مورد نوآوری یک نظریه واحد مورد پذیرش همگان وجود ندارد، به تعدادی از نظریه­ های متفاوت اشاره می­ شود.

نوآوری به عنوان نیروی کیهانی:

در این دیدگاه نوآوری انسان به عنوان تجلی نیروی خلاق نهفته در تمامی موجودات تلقی شده است. به گفته وایت هد^[۲۶] (۱۹۲۹) نوآوری ادواری و یا آهنگین است، چرا که جهان شامل شهری از رویدادهای فردی نیست، بلکه رویدادهایی است که در برگیرنده هستیهای واقعی می­باشند که زاده می­شوند، رشد ‌می‌کنند، و می­میرند. (جورج و گوردن^[۲۷]، ۱۹۹۴).

نظریه تداعی­گرایی:

• • بعلاوه نشستنهای طولانی روبروی رایانه باعث کم شدن فعالیت‌های فیزیکی، سندرم تونل کارپال، کمر درد و خستگی چشم می‌شود. (۷)

  

• علاوه بر آن تاکنون گزارشهایی از ‌مرگ‌های مربوط به اینترنت وجود داشته که به علت ایست قلبی ناشی از کمبود خواب و همچنین خودکشی های به دنبال اضطراب ناشی از اینترنت بوده است. (Imer , Dewitt ,1997 ; Rheingold 1994 ) (19)

مشکلات خانوادگی :

طبق تحقیقات Young در سال ۱۹۹۶، ۵۳ درصد از معتادان به اینترنت مشکلات جدی در روابط با افراد مهم زندگی خود داشتند. اعتیاد به اینترنت بر تمام روابط مهم مانند روابط زن و شوهر، والد و فرزند و روابط دوستی تاثیرات سوء می‌گذارد. یکی از دلایل این مشکل، اختصاص دادن زمان طولانی وابستگان اینترنت به آن و در نتیجه غفلت از وظایف روزمره در قبال خانواده، همسر و دوستان است. از طرف دیگر وجود قابلیت‌های روابط عاطفی و جنسی در اینترنت، روابط زناشویی را تهدید می‌کند. به طوری که دادگاه های خانواده اعلام کرده آمار طلاق در این گروه در حال افزایش است. (Quittner، ۱۹۹۷)

مشکلات تحصیلی :

اعتیاد به اینترنت اغلب باعث ایجاد تاثیرات سوء بر نتایج تحصیلی دانش آموزان و دانشجویان می‌شود. به طوری که در ۸۵ درصد از معتادان مشکلات تحصیلی ایجاد ‌کرده‌است. (Young، ۱۹۹۶)

که از بین آن ها می‌توان به افت شدید در نمرات، از دست دادن کلاسها و کاهش ساعات مطالعه اشاره کرد. (۷)

Anderson در سال ۱۹۹۷ در تحقیقی که بر ۲۰۰ دانشجو انجام داد، دریافت یک سوم مشکلات تحصیلی دانشجویان مربوط به استفاده بی رویه آنان از اینترنت است.(۱۲)

مشکلات شغلی :

ایترنت برای ۵۵ درصد از معتادان شاغل مشکلات جدی ایجاد ‌کرده‌است. (۷) مشکلاتی چون :

۱- کاهش تولید

۲- کاهش رضایت شغلی

۳- کاهش سود دهی

۴- کاهش کیفیت محصولات

۵- افزایش احتمال از دست دادن کار(۱۵)

اینترنت و ویژگی‌های شخصیتی :

علی‌رغم اینکه آگاهی نسبت به اختلال اعتیاد به اینترنت به عنوان یک حقیقت بالا رفته است، اما تحقیقات کمی‌درباره ویژگی‌های شخصیتی که افراد دارنده آن ها را مستعد این اعتیاد می‌کند، از سوی محققین انجام شده است. (Loytsker، Aiello 1997 ) مطالعاتی که این دانشمندان انجام دادند نشان داد احساس تنهایی(Loneliness)، فوبی اجتماعی(Social Phobia) و کناره گیری از اجتماع در معتادان به اینترنت در سطوح بالایی وجود دارد.

در مطالعه ای که Young در سال ۱۹۹۸ انجام داد، دریافت در معتادان به اینترنت سطوح بالایی از این ویژگی‌ها وجود دارد : منزوی بودن، محدود کردن تعاملات اجتماعی، راحت نبودن در اجتماع و عکس العملهای احساسی نشان دادن نسبت به دیگران.

همچنین نتایج نشان داده وابستگان به اینترنت اغلب انسان‌های حساس و گوش به زنگ و مرموز هستند. (۶)

مطالعات دیگر نشان می‌دهد کسانی که دارای ویژگیهایی چون خیالپردازی، خجالتی بودن، فوبی اجتماعی، فقدان موقعیت اجتماعی یاتوجه اجتماعی دارند برای معتاد شدن به اینترنت مستعد هستند. (۱۹)

Kraut در سال ۱۹۹۹ باتحقیقی که بر ۱۶۹ نفر از افرادی که قبل و ۱ تا ۲ سال بعد از استفاده از اینترنت انجام داد، بیان کرد، نوجوانانی که از جامعه کناره گیری می‌کنند به علت فرار از واقعیت به اینترنت پناه می‌برند.

همان‌ طور که Shotton در سال ۱۹۹۱ بیان کرد معتادان به رایانه تمایل به جداکردن خود از جامعه دارند و با اینکه مدت طولانی جلوی رایانه بنشینند و از جامعه دور باشند مشکلی ندارند، در معتادان به اینترنت هم که به صورت طولانی مدت وقت خود را صرف اینترنت می‌کنند و در تمام این مدت تنها هستند به همین صورت است. با این تفاوت که آن ها با وجود اینکه جسمشان تنهاست اما از مزیت پذیرفته شدن از طرف جمع نیز برخوردارند. ویژگی ناشناخته بودن در اینترنت به افراد منزوی این فرصت را می‌دهد که در اینترنت برای خود شخصیت خیالی جدیدی بسازند و از این طریق نیازهای اجتماعی خود را تامین کنند. ناشناخته بودن به کسانی که در ملاقاتهای اولیه در دنیای واقعی احساس خطر می‌کنند و کسانی که به سختی به دیگران اعتماد می‌کنند، اجازه می‌دهد تا به راحتی و بدون کنترل و مهار در اینترنت رابطه برقرار کنند.

و همچنین به اشخاصی که عقاید خشک و متعصبانه دارند و مدافع تابوهای اجتماعی هستند و در دنیای حقیقی نمی‌توانند عقاید خشک متعصبانه خود را بیان کنند. امکان آن را می‌دهد تا بدون مهار ابراز وجود و عقیده کنند.

همچنین طغیان خشم و میل جنسی که در اجتماع جایی برای ابراز ندارد براحتی در اینترنت دیده می‌شود. ‌بنابرین‏ نتایج این تحقیقات بیانگر آن است که ویژگی‌های شخصیتی خاص قادرند افراد را مستعد اختلال اعتیاد به اینترنت سازند. هر چند که هنوز جای این سؤال باقی است که آیا ویژگی‌های شخصیتی خاص افراد را مستعد به اعتیاد به اینترنت می‌کند یا اعتیاد به اینترنت باعث به وجود آمدن این ویژگی‌ها در این افراد می‌شود. (۱۹)

تاثیر اینترنت بر عواطف :

سطح خلق معتادان به اینترنت اغلب با دسترسی و عدم دسترسی آن ها به اینترنت تغییر می‌کند. به طوری که اغلب آن ها احساسات خود را هنگام عدم دسترسی به اینترنت اینگونه توصیف می‌کنند:

احساس تنهایی، نگرانی، احساس پوچی و احساس منع شدگی. و در مقابل زمانی که به اینترنت وصل هستند، اغلب احساس هیجانی بودن، خوشحالی، آزادی، جذاب بودن، حمایت شدن و احساس خوب بودن دارند.

تاثیر اینترنت بر شناخت :

نگرانی و پیش‌بینی کردن منفی حوادث، ویژگیهایی هستند که در افراد معتاد به اینترنت نسبت به افراد عادی جامعه بیشتر دیده می‌شوند. یانگ رو آوردن به اینترنت را در این افراد مکانیسم روانی فرار از مشکلات می‌داند. (۷)

اینترنت و سلامت روان :

کسانی که سوء مصرف اینترنت دارند بیشتر از سایرین در طول زندگی از اختلالات روانپزشکی دیگر مانند افسردگی (, Young Rodgers ,1998(2) ;Orazack 1999 (7)) اختلال دوقطبی Gold smith , ,Shapira Mec Elroy, Keck Khosla ,2000 – ۱۹۹۹)(۲) رفتار جنسی تکانه ای ( Cooper و همکاران، ۲۰۰۳ و ۲۰۰۰ )

بعلاوه، در معتادانی که بیشتر به فعالیت‌های مانند قماربازی و مسائل جنسی در اینترنت می پردازند اختلالات دیگر بیشتر قابل مشاهده است.

( Green field، ۱۹۹۹ ; Morahan Martin ,Schumker , 2000 ; ,Young 1997)

اما هنوز بر سر این مسائل تفاهمی وجود ندارد:

۱- آیا اعتیاد به اینترنت، نشانه ای از اختلالات است؟

۲- علت و اثر ارتباط بین مصرف بیش از حد اینترنت و این اختلالات چیست؟

ویژگی‌های اینترنت بیان کننده آن است که چگونه این اختلالات گسترش پیدا می‌کند، برای مثال اینترنت می‌تواند مجرایی تازه برای کسانی باشد که اختلال تکانه ای جنسی دارند. اینترنت برای این افراد، براحتی قابل دسترسی است و می‌تواند برای آن ها انواع ابزارهای جنسی فراهم کند. ناشناخته بودن، دسترسی ۲۴ ساعته بدون هیچگونه کنترل ومهاری، قابلیت انتخاب بالا و آزادانه ‌در مورد پیدا کردن شریک جنسی راهی جدید است برای تعاملات جنسی کسانی که فشارهای جنسی را احساس می‌کنند.

این امکان وجود دارد که کسانی که اعتیاد جنسی به اینترنت دارند از قبل اختلالات زمینه ای ‌داشته‌اند. اما در بعضی افراد در خارج از محیط اینترنت این اختلال وجود ندارد. (Cooper و همکاران، ۱۹۹۹ )

تاریخچه اینترنت

اینترنت کنونى در اواخر دهه ۱۹۶۰ در وزارت دفاع آمریکا پدید آمد. در آن زمان وزارت دفاع آمریکا آژانس پروژه­هاى پژوهشى پیشرفته را پایه­گذارى کرد که نهادى براى گسترش فناورى­هاى اطلاعاتى بود و شبکه اى که بدین ترتیب پایه­گذارى شد آرپانت^[۱۷] نام گرفت. آرپانت اولیه تنها شامل مراکز پژوهشى و نظامى بود که رایانه­هاى آن­ها به هم متصل بود و این اتصال از طریق خطوط تلفن انجام مى­گرفت. هدف اصلى از راه­اندازى این مرکز ایجاد سیستمى غیرمتمرکز براى ارتباطات پژوهشى میان مراکز بود، به گونه­اى که در شرایط اضطرارى با از کار­افتادن هر بخش از شبکه سایر اجزاى شبکه به فعالیت خود ادامه دهند. در سال ۱۹۸۴ تعداد رایانه ­ها متصل به آرپانت به ۱۰۰ عدد رسید. پژوهشگرانى که براى انجام امور پژوهشى از آرپانت کمک مى­گرفتند، به سوى شبکه­هاى رایانه­اى با سرعت بالاتر روى آوردند.

در سال ،۱۹۸۶ مؤسسه ملى علوم آمریکا شبکه­ های به هم مرتبط را براى ارائه ارتباطات شبکه­اى به مراکز تحقیقاتى بیشتر و گسترش شبکه­هاى بین­المللى تأسیس کرد. تعداد رایانه­هاى فعال در این شبکه تا سال ۱۹۸۹ به ۱۰۰ هزار رایانه رسید. در سال،۱۹۹۰ آرپانت به پایان عمر خود رسید اما اینترنت رشد کرد و در سال ۱۹۹۲ تعداد رایانه­هاى فعال به ۱ میلیون و در سال ۱۹۹۳ به ۲ میلیون رسید و دوران رشد اینترنت از این سال به بعد آغاز شد(روزنامه ایران،۱۳۸۶؛۱۶).

تاریخچه تجارت الکترونیکى

در سال­هاى ابتدایى دهه ،۱۹۷۰ واژه تجارت­الکترونیکى به معاوضه داده­هاى الکترونیکى براى ارسال سندهاى تجارى مانند سفارش­هاى خرید یا صورت حساب­هاى الکترونیکى اطلاق مى­شد و بعدها با گسترش این صنعت واژه تجارت­الکترونیکى به تجارت از طریق شبکه وب براى خرید کالا و خدمات گفته مى­شد.

زمانى که نخستین شبکه جهانى وب به صورت فراگیر وشناخته شده در ۱۹۹۴ رواج یافت، بسیارى از پژوهشگران پیش­بینى کردند که این شیوه از تجارت یعنى تجارت مبتنى بر وب به زودى به بخش مهمى در اقتصاد دنیا تبدیل خواهد شد اما ۴ سال طول کشید تا پروتکل­هاى مبتنى بر(اچ تی تی پی^[۱۸] ) به طور گسترده در اختیار کاربران قرار بگیرد(همان،۱۷).

اولین کسب و کارهاى الکترونیکى را مى­توان در ۱۹۹۸ و در میان تعدادى از کسب و کارهاى معتبر در کشور آمریکا و اروپاى غربى شاهد بود. کسب و کارهایى که با راه اندازى وب سایت­هایى ابتدایى شکل گرفت و سپس توسعه یافت. در سال ۲۰۰۵، تجارت­الکترونیکى در اکثر شهرهاى آمریکا، اروپا و آسیاى شرقى به سرعت توسعه و رواج یافت. عده­اى معتقدند که قدمت تجارت­الکترونیکى به پیش از پیدایش اینترنت کنونى بازمى گردد اما به دلیل هزینه­هاى سنگین این سبک از تجارت، امکان استفاده از آن تا چند سال گذشته مختصراً در اختیار شرکت­ها، بنگاه­هاى تجارى و مؤسسات اقتصادى بود اما با فراگیرشدن اینترنت و امکان استفاده همه مردم این فرصت به دست آمد که ساختار تجارت­الکترونیکى تغییر کرده و از حالت اختصاصى بودن براى طبقه خاصى خارج شده و به صنعتى در دسترس تبدیل شود. برخی از صاحب نظران، اولین داد و ستد که توسط تلفن و یا فاکس انجام گرفته است را مرحله شروع تجارت الکترونیکی می­دانند. در اولین ارتباط اینترنتی در سال ۱۹۶۹ در کالیفرنیا، دو ابر رایانه را با یک کابل ۵ متری به هم متصل کردند تا چند کلمه اطلاعات به هم انتقال دهند (صنایعی،۱۳۸۲؛۱۲).

با آمدن اولین نرم­افزارگرافیکی«بروزر» برای اتصال به شبکه جهانی اینترنت در سال ۱۹۹۳ و استقبال شرکت‌ها از آن بیشتر فعالیت­های تجاری­الکترونیکی به استفاده از اینترنت متمایل شد و در بعضی زمینه­ ها، خرده فروشان سنتی بازار به مبارزه بپردازند.

رشد تجارت الکترونیک در ابعاد جهانی:

بنابر اعلام آنکتاد^[۱۹] میزان تجارت الکترونیکی جهان در سال ۲۰۰۵ بین ۶/۴ تا ۲/۹ هزار میلیارد دلار برآورد می­گردد.آمریکا،کشور پیشتاز درتجارت­الکترونیکی است. اروپای­غربی و کشورهای توسعه یافته آسیا و اقیانوسیه با­فاصله بسیار ­در رده­ دوم قرارگرفته­اند.کشورهای­درحال­توسعه نیز با گروه دوم فاصله زیادی دارد(فرانک^[۲۰]،۱۹۸۹؛۸۱-۸۷).

اگرچه عوامل مختلفی در شکاف موجود میان کشورهای توسعه ­یافته و درحال توسعه دخالت دارند اما مهمترین عوامل مؤثر در تفاوت حجم مبادلات الکترونیکی کشورها را ‌می‌توان در ابعاد مختلف اقتصادی، فنی، انسانی و حقوقی بررسی نمود. رونق اقتصادی و بالا بودن میزان تجارت داخلی و خارجی کالاها و خدمات در کشورهای توسعه یافته، مهمترین دلیل بالا بودن حجم تجارت­الکترونیکی در این کشورها ‌می‌باشد.

وجود بستر فنی و زیرساخت مخابراتی مناسب نیز به عنوان دومین عامل رونق تجارت­الکترونیکی مطرح می شود، طبق آمار موجود حجم تجارت­الکترونیکی امریکا در سال ۲۰۰۳ بالغ بر ۲۸۰۰ میلیارد دلار بوده است که این رقم معادل ۲۵ درصد خریدهایی است که بین شرکت‌های آمریکایی در آن سال صورت گرفته است. همچنین حجم تجارت­الکترونیکی انجام شده توسط تلفن همراه در سال۲۰۰۳ در آمریکا ۲۱۰۰ میلیون دلار و در اروپا ۳۴۴ میلیون دلار بوده است(روزنامه ایران،۱۳۸۹؛۴).

کشورهای اروپایی به عنوان دومین پیشتاز در تجارت­الکترونیکی جهان، تا سال ۲۰۰۶ شاهد رشد ۷۷ درصدی در حجم تجارت­الکترونیکی خود­ خواهند بود. به عنوان نمونه در مطالعه­ ای که توسط اتحادیه تجارت الکترونیکی اسپانیا در سال ۲۰۰۱ انجام شده است نتایج ذیل به دست آمده است: بیش از ۶/۷ میلیون نفر از مردم اسپانیا یعنی ۵/۲۳ درصد از جمعیت بالای ۱۸ سال این کشور از اینترنت استفاده ‌می‌کنند و نزدیک به ۹۷۰۰۰۰ نفر از کاربران اینترنت ۷/۱۲ درصد از کاربران و ۳ درصد جمعیت بالای ۱۸ سال اسپانیا در سال ۲۰۰۰ خرید­اینترنتی انجام داده ­اند. در سال ۲۰۰۰ حجم معادلات«خرده فروشی اینترنتی» در اسپانیا ۲۰۴ میلیون یورو بوده است و بیش از ۷۳۰۰ شرکت اسپانیایی در­ سپتامبر ۲۰۰۱ تجارت­الکترونیکی از نوع «عمده فروشی اینترنتی یا تجارت فروشنده با فروشنده» انجام داده ­اند که این میزان ۲۰ درصد ازکل شرکت­های اسپانیایی را شامل می­ شود. عمده­ترین محصولات و خدمات مبادله شده از طریق اینترنت در اسپانیا عبارتند از: موسیقی ۸/۲۳ درصد، کتاب۲۱ درصد و رزرو بلیط ۳/۱۶ درصد(آدیو^[۲۱]،۱۹۹۸؛۳۸۹-۳۹۰).

تجارت الکترونیک در ایران: