۱-۴- اهداف پژوهش
اهداف اصلی
تعیین رابطه بین ساختار مالکیت با جریان وجه نقد و استفاده بهینه از دارایی ها در شرکت های قلمرو پژوهش.
اهداف فرعی
۱-تعیین رابطه میزان مالکیت نهادی با جریان وجه نقد و استفاده بهینه از دارایی ها .
۲- تعیین رابطه میزان مالکیت مدیریتی با جریان وجه نقد و استفاده بهینه از دارایی ها .
۱-۵- سوالات پژوهش
سئوال اصلی اول
بین جریان وجه نقد آزاد و استفاده بهینه از دارایی ها رابطه ای وجود دارد ؟
سئوال اصلی دوم
ساختار مالکیت رابطه بین جریان وجه نقد آزاد و استفاده بهینه از دارایی ها را تعدیل می‌کند ؟
سئوال های فرعی پژوهش
مالکیت نهادی رابطه بین جریان وجه نقد آزاد و استفاده بهینه از دارایی ها را تعدیل می‌کند ؟
مالکیت مدیریتی رابطه بین جریان وجه نقد آزاد و استفاده بهینه از دارایی ها را تعدیل می‌کند ؟
۱-۶- فرضیه های پژوهش
فرضیه اصلی اول
بین جریان وجه نقد آزاد و استفاده بهینه از دارایی ها در شرکت‌های پذیرفته شده دربورس و اوراق بهادار تهران رابطه وجود دارد.
فرضیه اصلی دوم
ساختار مالکیت رابطه بین جریان وجه نقد آزاد و استفاده بهینه از دارایی ها در شرکت‌های پذیرفته شده دربورس و اوراق بهادار تهران را تعدیل می‌کند.
فرضیه فرعی اول
مالکیت نهادی رابطه بین جریان وجه نقد آزاد و استفاده بهینه از دارایی ها را تعدیل می‌کند.
فرضیه فرعی دوم
مالکیت مدیریتی رابطه بین جریان وجه نقد آزاد و استفاده بهینه از دارایی ها را تعدیل می‌کند.
۱-۷- روش کلی پژوهش
مبانی نظری پژوهش از مقالات و کتاب‌های مختلف به دست می‌آید. در پژوهش حاضر، مبانی نظری موضوع مورد پژوهش، از طریق مطالعات کتابخانه ای به دست می‌آید. به طور کلی روش کلی پژوهش به شرح زیر است:
-
- این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی به جهت استفاده از مدل و نظریه های موجود می‌باشد.
-
- به دلیل استفاده از نمونه تصادفی و تعمیم نتایج به جامعه از لحاظ استنتاج توصیفی تحلیلی می‌باشد.
- از لحاظ طرح پژوهش پس رویدادی می‌باشد زیرا جهت گردآوری داده ها از اطلاعات گذشته شرکت ها استفاده شده است.
۱-۸- قلمرو پژوهش
۱-قلمرو موضوعی : در این پژوهش ، تاثیرساختار مالکیت از جنبه نوع مالکیت (مالکیت نهادی- مالکیت مدیریتی) بر رابطه بین جریان نقد آزاد و استفاده بهینه از دارایی ها مورد کنکاش قرار می‌گیرد و در حوزه مدیریت سرمایه گذاری قابل بحث است.
۲-قلمرو مکانی : این پژوهش کلیه شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران (بازار سرمایه ایران) را مورد بررسی قرار می‌دهد.
۳-قلمرو زمانی : این پژوهش با توجه به در دسترس بودن اطلاعات مربوط به متغیر های پژوهش و محدودیت های هزینه و زمان ، ۵ ساله و از ابتدای سال ۱۳۸۷ تا انتهای سال ۱۳۹۱ است.
۱-۹- تعریف عملیاتی کلمات و اصطلاحات فنی و تخصصی
حاکمیت شرکتی:
حاکمیت شرکتی، شیوه های به کار گرفته شده توسط مدیران شرکت با هدف تعیین استراتژی هایی است که موجب دستیابی شرکت به اهداف تعیین شده، کنترل ریسک و مصرف بهینه منابع می شود.
ساختار مالکیت:
واژه مالکیت در فرهنگ معین (۱۳۸۴) به معنی حقی است که انسان نسبت به شئی دارد و می‌تواند هر گونه تصرفی در آن بنماید به جز آنچه که مورد استثنای قانون است . منظور از ساختار مالکیت ، مشخص کردن بافت و ترکیب سهام‌داران یک شرکت و بعضا مالک عمده نهایی سهام آن شرکت است. بسیاری از نظریه پردازان اقتصادی عقیده دارند که هر یک از انواع مالکیت نیز می‌تواند بر عملکرد شرکت‌ها تاثیر گذار باشد. لذا، روش های کنترل عملکرد مدیران و عوامل مؤثر بر عملکرد آن ها و همچنین شیوه اندازه گیری تاثیر هر یک از انواع مالکیت بر عملکرد شرکت‌ها ، از جمله مسائلی است که مورد توجه و علاقه سهام‌داران ، مدیران و محققان بسیار است.
ترکیب سهام‌داران و میزان تمرکز مالکیت دو جنبه اساسی ساختار مالکیت شرکت‌ها به شمار می رود در این پژوهش ساختار مالکیت( نهادی و مدیریتی) به شرح زیر بررسی می‌گردد.
برابر درصد سهام نگهداری شده توسط شرکت‌های دولتی و عمومی از کل سهام سرمایه است.
مالکیت نهادی:
مالکیت نهادی عبارت است از درصد سهام در شرکت‌های دولتی طبق استانداردهای حسابداری درصد سهامی که به شکل مالکیت نهادی مورد توجه قرار می‌گیرد ۲۰ درصد است.
۲٫سرمایه گذاران نهادی به سرمایه گذاران بزرگ نظیر بانک‌ها,بیمه ها, بنیادها, مؤسسه های بازنشستگی و… اطلاق می شود.میزان مالکیت نهادی از طریق نسبت سهام عادی در اختیار سرمایه گذاران نهادی در یک شرکت به کل سهام ان شرکت محاسبه می شود.
برابر درصد سهام نگهداری شده توسط شرکت‌های دولتی و عمومی از کل سهام سرمایه است.
مالکیت مدیریتی:
درصد سهامی که در دست اعضای حقیقی و حقوقی (اعضای هیت مدیره )و خانواده هایشان است.در تعریفی دیگر مالکیت مدیریتی درصدی از کل مالکیت شرکت که در دست مدیراناست.این درصد بستگی به این دارد که چه درصدی در هر شرکت اهمیت دارد و این که بالاترین سطح سرمایه گذاری دست چه گروهی است.استانداردها ۲۰ درصد را معرفی کرده‌اند.
بیانگر درصد سهام نگهداری شده توسط اعضای هیئت مدیره از کل سرمایه است.
جریان نقد آزاد:
جریانهای وجوه نقد آزاد واحد تجاری وجوه نقدی است که مازاد بر وجوه نقد مورد نیاز برای کلیه پروژه های دارای خالص ارزش فعلی مثبت (بر مبنای تنزیل نرخ هزینه سرمایه قابل اتکا)، وجود دارد.
در این پژوهش از مدل لن و پولسن برای اندازه گیری جریانهای نقد آزاد واحد تجاری استفاده می شود بر اساس این مدل جریان های نقد آزاد از سود عملیاتی قبل از استهلاک و به کسر مجموع مالیات ها به اضافه هزینه بهره و سود تقسیمی پرداختی به دست می‌آید و با تقسیم بر مجموع دارایی ها استاندارد می‌گردد که از طریق رابطه زیر به دست می‌آید:
FCF = (INC – TAX – INTEXP – PSDIV – CSDIV) / ASSET
FCF : جریان نقد آزاد
INC : سود عملیاتی قبل از کسر هزینه استهلاک
TAX :مالیات بر درآمد
INTEXP : هزینه بهره
PSDIV :سود پرداختی به سهام‌داران ممتاز
CSDIV :سود پرداختی به سهام‌داران عادی
