تحقیقات در این زمینه ثابت نموده است که درصد بالایی از مقاومت آنتی بیوتیکی در انسان ناشی از استفاده حیوانی این نوع آنتی بیوتیک ها می‌باشد . نکته قابل تأمل دیگر آنکه به نظر می‌رسد بسیاری از مشکلات و مسایل حادّ بهداشتی و سلامتی به وی‍ژه در دامهای پر تولید به مسایل و مشکلات “Animal welfare ” آن ها مربوط می شود ، به طوری که هر چقدر” Animal welfare ” ضعیف تر باشد دامها ضعیف تر شده و سلامتی آن ها بیشتر در معرض خطر قرار می‌گیرد و در نتیجه امنیت غذای تولیدی حاصل از این دامها بیشتر کاهش خواهد یافت و این همان مطالبی است که عینا در موارد فقهی به آن ها اشاره شد و نظر شرع مقدس در باره ی آن ها اعلام گردید ، در حالی که این موارد در نظام حقوقی اسلام مربوط به گذشته های دور می‌گردد که علم بشری قادر به توضیح مبانی آن نبوده است .

لذا نظر به آیه شریفه ” فلینظر الانسان الی طعامه ” و با توجه به تأیید علمی مباحث مطرح شده مربوط به رعایت حقوق حیوانات در منابع فقهی شایسته است که محققین مسلمان نیز در خصوص سیستم های تغذیه ، نگهداری و پرورش دام های مزرعه تحقیقات جامعی به عمل آورند تا محصولات دامی حاصل از آن ها که تاثیر مستقیم بر سلامت روح و جسم انسان‌ها دارد محصولات ‌سالم‌تری باشد . در این صورت است که می توان انتظار داشت جامعه اسلامی نیز سالمتر و شاداب تر گردد و غذای او منظر قدرت الهی و منشا ظهور نور ایمان در قلوب انسان‌ها گردد .^[۱۴]

گفتار چهارم : سوابق حقوقی و وضع قانون برای حمایت از حیوانات

حمایت از حیوانات در آلمان نازی به طور جامع و همه گیر توسط دولت و حزب ملی سوسیالیست کارگران آلمان صورت می‌پذیرفت و دولت رایش اقدامات بسیاری را برای حمایت از حقوق حیوانات انجام داد ^[۱۵] . با سر کار آمدن حزب ملی سوسیالیست کارگران آلمان در سال ۱۹۳۳، جامع ترین قانون حمایت از حیوانات تا آن زمان در اروپا ، در آلمان وضع و اجرا شد . این اولین اقدام توسط یک دولت برای شکستن حصار بین انسان و حیوان به شمار می‌رفت . بسیاری از رهبران ناسیونال سوسیالیت مانند آدولف هیتلر و هرمان گورینگ از دوستداران حیوانات بودند . بسیاری از ناسیونال ‌سوسیالیست‌ها از طرفداران محیط زیست و از حامیان حفاظت از حیوانات به شمار می رفتند^[۱۶] . هاینریش هیملر سعی کرد تا به طور کامل شکار را ممنوع سازد قانون فعلی حمایت از حیوانات در جمهوری فدرال آلمان نسخه‌ای اندک تغییر یافته از این قانون در رایش سوم است .

همچنین در این رابطه می توان به بیانیه جهانی حقوق حیوانات نیز اشاره داشت .

بیانیه جهانی حقوق حیوانات رسما در تاریخ ۱۵ اکتبر ۱۹۷۸ در شورای مرکزی یونسکو در شهر پاریس اعلان گردید . مفاد این بیانیه توسط اتحادیه بین‌المللی حقوق حیوانات در سال ۱۹۸۹ مورد تجدید نظر قرار گرفت و در سال ۱۹۹۰ به رییس مجمع عمومی یونسکو تسلیم گردید و در همان سال منتشر شد .

با توجه به تاثیر خوراک مصرفی انسان بر سلامت روح و جسم او و نظر به اینکه سهم قابل توجهی از وعده ی غذایی انسان‌ها را پروتئین‌های حیوانی به خود اختصاص می‌دهند و از طرفی با توجه به تأکید نسبتا بالایی که مجامع علمی غرب در خصوص کیفیت محصولات دامی و رعایت حقوق حیوانات در سال‌های اخیر داشته اند لازم است تحقیقی در این خصوص صورت گرفته و با نظر اسلام و منابع فقهی مقایسه گردد . ^[۱۷]

بند اول : بررسی حقوق حیوانات در ایران معاصر

اسلام مقررات و سفارش‌های بسیاری درباره حقوق حیوانات بیان کرده و از جنبه‌های مختلفی ‌به این قضیه توجه ‌کرده‌است . با آنکه ایرانیان اکثرا مسلمان و شیعه هستند و همواره تحت تأثیر مقررات دین مبین اسلام بوده‌اند ، متأسفانه آن‌ چنان که باید و شاید نتوانسته‌اند با بهره گرفتن از مقررات اسلام ‌در مورد حقوق حیوانات ، در دنیا ابراز وجود کنند . آنچه را که دنیا امروز تحت عنوان حقوق حیوانات عرضه می‌کند و شعار می‌دهد ، اسلام در ۱۴۰۰ سال پیش دقیق‌تر و لطیف‌تر حتی با ضمانت اجرا‌های دنیوی و اخروی بیان ‌کرده‌است . در حال حاضر در ایران سازمان‌هایی هم ‌چون سازمان حفاظت محیط زیست ، سازمان نظام دامپزشکی ، و شرکت سهامی شیلات و… چندین انجمن و سازمان‌های غیردولتی از جمله انجمن حمایت از حیوانات ، انجمن دوستی حیوانات و… به طور محدود در این زمینه فعالیت‌ می‌کنند .

تاکنون در ایران قانونی اختصاصی برای حمایت از حیوانات تصویب نشده ، اما مقررات پراکنده‌ای در قوانین مختلف پیش و پس از انقلاب دیده می‌شود که در فصول بعدی مفصلا به آن می پردازیم .

بند دوم : کلیات حقوق حیوانات در ایالات متحده

حقوق حیوانات و قوانین حمایت از آن ها ^[۱۸] ، دربرگیرنده لوایح قضایی و قانونی می‌باشد که به منظور حفظ حقوق طبیعی- اجتماعی و بیولوژیکی حیوانات و انسان‌ها به منصه ی ظهور رسیده است . این قانون و جنبش حمایت از حیوانات که دربر گیرنده و اجراکننده حقوق طبیعی حیوانات اعم از اهلی و وحشی در حدود ۳۰ سال قبل ایجاد گردیده است . سازمان دولتی حمایت از حقوق حیوانات در سال ۱۹۷۹ به وسیله وکیل هشیاری به نام Joyce Tischler برای اولین بار ایجاد گردید که هدف آن کمک و بهبود قانون حمایت از حیوانات و افزایش آگاهی مردم در این زمینه می‌باشد .

برای پی بردن به اهمیت این قانون میتوان ذکر کرد که برای مثال امروزه قانون حمایت از حیوانات لااقل در ۶۹ دانشگاه حقوقی در آمریکا تدریس می شود و در غالب واحد های درسی مورد آموزش دانشجویان قرارگرفته و توسط اساتیدی که دارای تحصیلات تکمیلی در زمینه ی حقوق حیوانات می‌باشند ارائه می‌گردند ، قانون حمایت از حیوانات در بر گیرنده حوزه وسیعی از یافته های منطقی و بحث های قابل اجرا و اجرائیات ‌در مورد حقوق و نحوه اجرای این قوانین ‌در مورد حیوانات می‌باشد ^[۱۹] .

قانون حمایت از حیوانات امروزه نفوذ و تاثیر بسیار خوبی بر روی قوانین سنتی و قدیمی گذاشته که از این میان به ذکر چند نمونه اکتفا می‌گردد :

۱٫ قانون حمایت و حق سرپرستی از حیوان یا حیوانات بعد از جدایی و طلاق زوجین ؛

۲٫ تخلفات مربوط به دامپزشکی ؛

۳٫ موردهایی که سبب مرگ یا جراحت به حیوانات بر اساس سهل انگاری کسی که آن حیوان را سرپرستی و یا همراهی می‌کند ؛

۴ . اجرای قوانین جزایی در مور اذیت و بی رحمی ‌در مورد حیوانات اهلی .

در حقوق ایالات متحده ی آمریکا به طور کلی هر ایالت بر مبنای نظام فرهنگی و اجتماعی خود عمل می‌کند و چه بسا برخی از قوانین مذکور در بعضی از آن ها اجرا نگردد و لکن سعی در حوزه ی کلی در جهت نزدیک کردن و هماهنگ نمودن آن ها با یکدیگر است ، لذا هنگامی که سخن از حقوق ایالت متحده می‌گردد به معنای اعم آن است و ممکن است برخی از قواعد در ایالات اجرا نگردد .