جدول(۲-۳)، تئوری­های اقتصادی مربوط به طبقه ­های صورت جریان وجه نقد در طی مراحل چرخه عمر شرکت

جریان نقدی

ظهور

رشد

بلوغ

رکود

نزول

عملیاتی

شرکت­ها با اطلاعات ناقص ‌در مورد درآمدها و هزینه­ های بالقوه وارد بازار می­شوند(جوانیک، ۱۹۸۲)

جریان نقدی(-)

شرکت­ها در این مرحله به بیشترین حاشیه سود دست می­یابند(اسپنس، ۱۹۷۷،۱۹۷۹،۱۹۸۱)

جریان نقدی(+)

به دلیل افزایش اطلاعات عملیاتی کارایی حداکثر می­ شود(اسپنس،۱۹۷۷،۱۹۷۹،۱۹۸۱؛ ورنرفلت،۱۹۸۵)

جریان نقدی(+)

بر مبنای تاثیر افزایش رقابت که عامل تعیین کننده ­ای در این مرحله است، جریان­های نقدی عملیاتی مثبت یا منفی است

جریان نقدی(-/+)

کاهش نسبت­های رشد باعث کاهش قیمت­ها می­ شود(ورنرفلت،۱۹۸۵)

جریان نقدی(-)

سرمایه ­گذاری

شرکت­ها برای ایجاد ظرفیت و استعداد حرکت ‌می‌کنند. همچنین با سرمایه ­گذاری مجدد در مراحل ابتدایی چرخه عمر، شرکت­ها می ­توانند موانعی برای ورود ایجاد نمایند(اسپنس،۱۹۷۹،۱۹۷۷،۱۹۸۱)

جریان نقدی(-)

شرکت‌ها در جهت ایجاد ظرفیت و استعداد حرکت ‌می‌کنند. همچنین با سرمایه ­گذاری مجدد در مراحل ابتدایی چرخه عمر، شرکت‌ها می ­توانند موانعی برای ورود ایجاد نمایند(اسپنس،۱۹۷۹،۱۹۷۷،۱۹۸۱)

جریان نقدی(-)

منسوخ شدن نسبت به سرمایه ­گذاری جدید افزایش می­یابد تا زمانی که خالص سرمایه ­گذاری در نهایت منفی شود(جوانیک، ۱۹۸۲)

جریان نقدی(-)

تئوری برای این مرحله وجود ندارد

جریان نقدی(-/+)

تصفیه یا فروش دارایی­ ها برای بازپرداخت بدهی­ها

جریان نقدی(+)

تامین مالی

در این مرحله شرکت­ها از طریق تامین مالی خارج از شرکت وجوه مورد نیاز خود را تامین ‌می‌کنند(دیاموند،۱۹۹۱؛ مایرز،۱۹۸۴)

جریان نقدی(+)

در این مرحله شرکت­های از طریق تامین مالی خارج از شرکت وجوه مورد نیاز خود را تامین ‌می‌کنند(دیاموند،۱۹۹۱؛ مایرز،۱۹۸۴)

جریان نقدی(+)

سیاست تامین مالی شرکت به سمت بازپرداخت بدهی­ها و توزیع وجوه بین سهام‌داران است

(دیاموند،۱۹۹۱)

جریان نقدی(-)

تئوری برای این مرحله وجود ندارد و شرکت­ها در مرحله رکود می ­توانند نوآوری­های خود را تامین مالی داخلی یا خارجی نمایند

جریان نقدی(+/-)

تئوری برای این مرحله وجود ندارد و شرکت­ها ممکن است مجبور به بازپرداخت بدهی شده یا هنوز اعتبار برای استقراض داشته باشند

جریان نقدی(+/-)

۲-۴٫ بررسی رابطه چرخه عمر شرکت و ساختار سرمایه

تقریبا در دوره­ای که تئوری­های ساختار سرمایه شروع به گسترش کردند، چرخه عمر شرکت مورد توجه بسیاری از پژوهشگران قرار گرفت. نظریه پردازان سازمانی مانند(لیپیت و اسمیت^[۳۴]،۱۹۶۷؛ آدیزس،۱۹۷۹؛ میلر و فریسِن^[۳۵]،۱۹۸۴؛ بلاک،۱۹۹۸ یا لیوی و لیتِن اِستین^[۳۶]،۲۰۰۸) تلاش کردند تا بتوانند نمو شرکت را از طریق مقایسه آن با مراحل زندگی انسان درک کنند. بیش از هزاران مدل در ۵۰ سال اخیر گردآوری ‌شده‌اند که نه تنها در تعداد مراحل و خصوصیات (ویژگی­های آن ها)، بلکه اساسا در روش تعیین مراحل با هم تفاوت دارند. مطالعات تئوریکی و تجربی زیادی نیز با تمرکز بر معیارهای انتخاب ساختار سرمایه وجود دارد. مانند ساختار دارایی، اندازه شرکت، سیاست های تقسیم سود، ریسک تجاری، سوددهی یا نقدینگی نمونه ­هایی از مواردی هستند که بارها ذکر ‌شده‌اند. با وجود مطالعات زیادی که در خصوص چرخه عمر و ساختار سرمایه صورت گرفته است اما تنها تعداد محدودی از مطالعات، مراحل چرخه عمر سازمان را به عنوان یک فاکتور ممکن در تعیین ساختار سرمایه در نظر ‌گرفته‌اند. چرخه عمر شرکت قبلا بارها به طور جداگانه مورد بررسی قرار ‌گرفته‌اند.

تئوری سلسله مراتبی بیشترین ارتباط را با موضوع مراحل چرخه عمر شرکت دارد. این تئوری به طور کلی رفتار تامین مالی شرکت­ها را توضیح می­دهد. بر پایه تئوری سلسله مراتبی، مراحل تولد(birth) و رشد(growth) عموما همراه با استفاده بیش­تر از بدهی( نسبت به حقوق صاحبان سهام) ‌می‌باشد. شرکت‌ها سطح بدهی­ها را افزایش می­ دهند، که در مرحله نزول(decline) نیز مجددا افزایش می­یابد(فریلینگاس، موسترت و فیرِر^[۳۷]،۲۰۰۵؛ دیکنسون،۲۰۱۱)

یافته ­های مربوط به رابطه بین ساختار سرمایه و چرخه عمر شرکت­ها می ­تواند کمک مهمی به درک بهتر این امر کند که تامین مالی شرکت در هر دوره­ای از زمان چگونه تغییر می­ کند.

‌بنابرین‏، هدف اصلی این تحقیق، بررسی تاثیر مراحل چرخه عمر شرکت بر ساختار سرمایه شرکت ‌می‌باشد(پینکوا و کامینکوا^[۳۸]،۲۰۱۲).

بخش دوم :

پیشینه تحقیق

۲-۵٫ پیشینه تحقیق

تحقیقات و مطالعات زیادی به بررسی ساختار سرمایه و چرخه عمر شرکت­ها پرداخته­اند. در این بخش ابتدا به مطالعات و پژوهش­های انجام شده در زمینه چرخه عمر و ساختار سرمایه، به صورت جداگانه پرداخته می­ شود و سپس به مطالعات و پژوهش­های انجام شده در زمینه رابطه بین چرخه عمر و ساختار سرمایه پرداخته می­ شود.

۲-۵-۱٫ مطالعات و پژوهش­های انجام شده در زمینه چرخه عمر

۲-۵-۱-۱٫ پیشینه خارجی

تاناتاوی (۲۰۱۱) در تحقیقی با عنوان “تئوری چرخه عمر و جریان­های نقدی آزاد” سیاست­های تقسیم سود شرکت­های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تایلند طی دوره زمانی ۲۰۰۲-۲۰۰۸ را مورد بررسی قرار داد. نتایج وی نشان داد که شرکت­های بزرگتر و سودآورتر با جریان­های نقدی آزاد بیشتر و عایدات منطقی نسبت به سرمایه، متمایل به پرداخت سود تقسیمی بیشتری هستند. علاوه بر آن، شواهد نشان داد که شرکت­های با فرصت­های رشد بیشتر، که با نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری مشخص است، متمایل به نسبت پرداخت سود تقسیمی کمتری بوده ولی بازده بالاتری دارند. در مجموع، یافته ­های این تحقیق فرضیه ­های چرخه عمر و جریان­های نقدی آزاد را تأیید می­ کند.

بولان و یان (۲۰۰۹) در مقاله­ای تحت عنوان” تئوری سلسله مراتب و چرخه عمر شرکت” به آزمون این تئوری درباره تامین مالی شرکت­ها در دو مرحله مجزای چرخه عمر به نام رشد و بلوغ پرداخته­اند. بازه­ زمانی این تحقیق از سال ۱۹۷۰ تا سال ۲۰۰۴ بوده و روش مورد استفاده رگرسیون و ضریب همبستگی است. آن ها دریافته­اند که در طی هر یک از مراحل چرخه عمر، جایی که میزان ظرفیت بدهی و نیازهای مالی خارجی بسیار مشابه و یکسان است از سلسله مراتب تامین مالی به طور تنگاتنگ پیروی ‌می‌کنند. اثر اندازه تنها در میان شرکت­هایی که در مرحله شد خود قرار دارند وجود دارد و برای شرکت­هایی که در مرحله بلوغ خود می­باشند، اثر اندازه معنادار نیست.