کوهن (۲۰۰۱) در تحقیق خود به این نتیجه رسید که تولید صنایع دستی به دلیل افزایش تقاضای گردشگران افزایش یافته است. این مسئله موجب ایجاد فرصت های اشتغال برای بسیاری از بافندگان و افزایش درآمد آن ها شده است. اکثر خانواده ها با سرمایه خود کسب وکار خانوادگی در زمینه تولید و فروش صنایع دستی و بافندگی راه اندازی کردهاند. اما بسیاری از افراد که به صورت قراردادی برای واسطه ها کار میکردند سود ناچیزی عایدشان شده است. افزایش تقاضای گردشگران موجب شد تا برای ۵۲% از خانواده ها تولید صنایع دستی از شغل مکمل تبدیل به شغل اصلی شود. توسعه گردشگری در مکزیک منجر به رونق صنایع دستی شده است. هرچند که بافندگان قراردادی از سود کمتری بهره میبرند اما بافندگان مستقل که اکثریت جامعه را تشکیل میدادند وضعیت بهتری را در زمینه درآمد و اشتغال تجربه میکنند.
۵-۱- شرح واژه ها و اصطلاحات تحقیق
صنایع دستی: به مجموعه ای از هنر- صنعت ها اطلاق می شود که عمدتاً با بهره گرفتن از مواد اولیه بومی وانجام قسمتی از مراحل اساسی تولید به کمک دست و ابزار دستی موجب تهیه و ساخت محصولاتی می شود که در هر واحد آن ذوق هنری وخلاقیت فکری صنعتگر سازنده به نحوی تجلی یافته وهمین عامل وجه تمایز اصلی این گونه محصولات از مصنوعات مشابه ماشینی و کارخانه ای است.(اطلس ملی صنایع دستی ایران،۱۳۸۰)
اثر گردشگری: اثر گردشگری به طور کلی به اثراتی گفته می شود که گردشگران وتوسعه گردشگری بر روی جامعه یا منطقه دارند.اثرات معمولا به سه دسته اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی و زیست محیطی تقسیم میشوند.(ضیائی ومیرزایی،۱۳۸۶)
۶-۱- روش شناسی تحقیق
۱-۶-۱- روش کلی تحقیق
این تحقیق از لحاظ هدف، توسعهای و از نظر روش و ماهیت جزء تحقیقات توصیفی محسوب می شود. در تحقیقات توصیفی محقق آنچه را که هست توصیف و تفسیر میکند و به شرایط و روابط موجود، عقاید متداول، فرایندهای جاری، آثار مشهود یا روندهای در حال گسترش توجه دارد. پژوهش حاضر نیز از نوع تحقیقات توصیفی محسوب می شود زیرا با بهره گرفتن از دیدگاه صنعتگران و هنرمندان به بررسی اثرات اقتصادی توسعه گردشگری بر شکوفایی صنایع دستی پرداخته است. به بیانی دیگر در تحقیقات توصیفی پژوهشگر به ارزیابی شرایط کار، موقعیت پدیده، عقاید موجود و روابط بین متغیرهای مورد مطالعه می پردازد. استراتژی های پژوهش های کمی سه گونه اند: پیمایشی، همبستگی، تجربی. تحقیق حاضر از استراتژی پیمایشی استفاده کردهاست که در آن پژوهشگر نوعی پیمایش بر روی یک نمونه یا کلیت جامعه اجرا میکند تا نگرش ها، افکار، رفتار یا خصیصه های جامعه را توصیف کند.
۲-۶-۱- روش گردآوری اطلاعات
در این تحقیق از روش های زیر جهت گردآوری اطلاعات استفاده شده است:
داده های اولیه : از پرسشنامه به صورت حضوری و الکترونیکی جهت گردآوری داده های اولیه این تحقیق استفاده شده است.
داده های ثانویه: استفاده از مقالات داخلی و خارجی و کتاب های موجود پیرامون موضوع و همچنین اطلاعات به دست آمده از سازمان میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری و همچنین اطلاعات موجود در وب سایت های رسمی و اینترنت.
۷-۱- جامعه آماری و روش نمونه گیری و حجم نمونه
۱-۷-۱- جامعه آماری
هر تحقیق علمی با هدف شناخت یک پدیده در یک جامعه آماری انجام می شود. در تعریف جامعه آماری اینچنین آمده است که جامعه آماری شامل کلیه عناصر و افرادی است که در یک مقیاس جغرافیایی مشخص دارای یک یا چند صفت مشترک هستند. جامعه آماری این تحقیق جامعه آماری نامحدود است و شامل صنعتگران و هنرمندان فعال در تولید صنایع دستی در شهر تهران است.
۲-۷-۱- نمونه آماری
طبق نظر دکتر دلاور ۱۳۸۰، در مطالعات پیمایشی انتخاب حجم نمونه ای برابر ۱۰۰ عدد کافی است (دلاور، ۱۳۸۰: ۹۷). در این مطالعه نیز بر اساس نظر فوق و همچنین دشواری دسترسی به جامعه آماری مورد نظر، همین تعداد حجم نمونه، مبنای جمع آوری داده ها قرار گرفته است؛ اما با این وجود، تعداد ۱۷۵ عدد پرسشنامه در بین جامعه آماری توزیع شد که به تعداد ۱۵۶ پرسشنامه قابل استفاده جمع آوری شد.
۳-۷-۱- روش نمونه گیری
برای توزیع پرسشنامه این تحقیق، به دلیل دشواری دسترسی به جامعه آماری از روش نمونه گیری در دسترس استفاده شده است.
۴-۷-۱- روش تجزیه و تحلیل داده ها
تجزیه و تحلیل داده های حاصل از پرسشنامه در این تحقیق به دو صورت توصیفی و استنباطی و با بهره گرفتن از نرم افزار SPSS 22 صورت گرفته است. در تجزیه و تحلیل توصیفی پژوهشگر داده های جمع آوری شده را با بهره گرفتن از شاخص های آمار توصیفی خلاصه و طبقه بندی میکند. به منظور بررسی اطلاعات جمعیت شناختی و عمومی پرسشنامه این پژوهش از آمار توصیفی استفاده شده است.
به طور کلی برای سنجش نرمال بودن داده ها از آزمون و کولموگرف اسمیرنف استفاده میشود. برای سنجش نرمال بودن متغیرهای این تحقیق نیز از آزمون کولموگرف اسمیرنف استفاده شده است. همچنین به منظور تجزیه و تحلیل سوالات تحقیق از آزمون های تی استیودنت تک نمونه ای، تی دو نمونه ای مستقل و تحلیل واریانس یک طرفه استفاده شده است. برای پاسخ به سوالات ۲،۳،۴،۵ از آزمون تی استیودنت تک نمونه ای استفاده شده است. در فصل ۳ به تفضیل در زمینه آزمون های مورد استفاده بحث خواهد شد.
۸-۱- قلمرو تحقیق
قلمرو مکانی تحقیق: قلمرو مکانی این تحقیق شهر تهران است .
قلمرو زمانی تحقیق: اطلاعات آماری تحقیق حاضر در زمینه فعالیت صنعتگران مربوط به سالهای ۱۳۸۶_۱۳۹۳ است و پرسشنامه پژوهش در آبان تا آذر ماه ۱۳۹۳ جمع آوری شده است.
۹-۱- موانع و محدودیتهای تحقیق
از جمله موانع پیش روی این تحقیق موارد زیر میباشد:
– کمبود منابع علمی وتحقیقات صورت گرفته در این زمینه
– کمبود زمان
– عدم دسترسی به منابع علمی
– وجود دشواری در دسترسی به جامعه آماری تحقیق
– عدم اعتماد و همکاری مناسب جامعه آماری در تکمیل پرسشنامه.
مراحل انجام این پژوهش در شکل زیر نمایش داده شده است.
شکل ۲-۱- مراحل انجام پژوهش به تفضیل
فصل دوم :
مبانی نظری و پیشینه تحقیق
۲- ادبیات و پیشینه تحقیق
مقدمه