۲-۲-۱- سپرده‌های قرض الحسنه:
قرض در لغت به معنای قطع کردن و بریدن است. همان طور که قرض دهنده قسمتی از مال خود را از خود جدا می‌کند و به قرض گیرنده می‌دهد.[۱] قرض یکی از عقود معین قانون مدنی می‌باشد و علاوه بر شرایط اساسی صحت معاملات[۲] برای عقد انعقاد قرض، شرایط این عقد نیز باید رعایت شود.قرض گیرنده باید در هر زمان که قرض دهنده مورد قرض را مطالبه می کند، آن را رد نماید[۳]مگر آن که به وجه ملزمی اجلی (سررسید) معین شده باشد که در این صورت مطالبه قبل از سررسید، مدیون را ملزم به ادای قرض نمی نماید. افتتاح حسابهای سپرده قرض الحسنه منتهی به جمع آوری وجوه مازاد بر نیاز اقشار مختلف مردم می‌گردد، موجب تمرکز آن ها در بانک گردیده و می توان با سهولت بیشتری در رفع مسایل و مشکلات اقتصادی و حل گرفتاری‌های مالی اقشار کم درآمد جامعه برنامه ریزی نمود. همچنین این وجوه طبق موازین شرعی و قانونی جزء منابع مالکانه بانک محسوب گردیده و بانک مجاز می‌باشد، این منابع را به عنوان منابع متعلق به خود و در کلیه فعالیت های اقتصادی به کار گیرد.[۴] به موجب بند الف ماده ۳ قانون عملیات بانکی بدون ربا و ماده ۱ آیین نامه مذکور، افتتاح این قبیل حساب ها توسط بانک در دو قالب جاری و پس‌انداز امکان پذیر می‌باشد.[۵]
۱-۱-۲-۱- سپرده قرض الحسنه جاری:
حسابی که به موجب قرارداد[۶] بین بانک و متقاضی نزد بانک افتتاح می شود و بانک تا میزان موجودی، وجوهی که به حساب مشتری منظور گردیده یکجا و یا به دفعات به موجب چک یا دستور کتبی صاحب حساب پرداخت یا منتقل می کند.[۷]
۲-۲-۲-۱-افتتاح سپرده قرض الحسنه جاری برای اشخاص حقیقی:
متقاضیان افتتاح این حساب بایستی عاقل، بالغ و رشید باشند(با رسیدن به سن ۱۸ سالگی، رشید محسوب می‌شوند)
متقاضی بایستی علاوه بر تقاضای کتبی، شناسنامه عکس دار خود[۸] و یک برگ از تصویر آن را به بانک ارائه دهد و معرفی که مورد قبول بانک باشد. هویت وی را تأیید نماید.[۹] پس از تکمیل مندرجات کارت و کنترل آن توسط دو تن از امضا داران ذیربط، کارت افتتاح حساب صادر می شود لازم به ذکر است که هر مشتری می‌تواند در بانک های متعددی صاحب حساب جاری باشد منوط به خوش حساب بودن وی.
۲-۳-۲-۱- افتتاح حساب سپرده قرض الحسنه جاری بدون دسته چک برای اشخاص نابینا، بیسواد و معلول از دو دست:
افتتاح حساب برای افرادی که به لحاظ عدم توانایی لازم از نظر خواندن و نوشتن و یا عوارض جسمانی قادر به ارائه نمونه امضای خود به بانک نیستند، کارت افتتاح حساب را علاوه بر متقاضی شخص معتمد و امینی امضا می کند، بلامانع بوده[۱۰] و برداشت از حسابهای فوق نیز با مهر صاحب حساب و امضای شخص معتمد صورت می پذیرد. از مشتریان مذبور تعهدی به شرح ذیل اخذ و پس از الصاق و ابطال ۱۰۰۰۰ ریال تمبر مالیاتی در حساب انتظامی اوراق و اشیاء امانی بر روی کارت افتتاح حساب درج می‌گردد.
۲-۲-۲-سپرده‌های قرض الحسنه پس‌انداز:
این سپرده ها را تحت عنوان قرض الحسنه شناخته و وجه مورد نظر را در آن متمرکز می‌کنند . برداشت از موجودی این حساب باصاحب حساب (شخصی که حساب با نام وی افتتاح شده) و یا نماینده قانونی وی خواهد بود. اطفالی که به سن ۱۲ سال تمام شمسی رسیده باشند بدون حکم رشد قادر به افتتاح حساب هستند ولی موجودی را تا سن ۱۵ سالگی تمام نمی توانند برداشت کنند. مادر نیز می‌تواند به نام طفل صغیر خود حساب باز کرده و خود طفل بعد از رسیدن به سن ۱۸ سالگی می‌تواند آن را برداشت کند. البته حساب های قرض الحسنه علاوه بر اجر معنوی به صاحب حساب این اجازه را می‌دهد که بسته به میز ان مالی که بانک قرار می‌دهند در قرعه کشی شرکت کرده و برنده جوایز نقدی و یا غیر نقدی شود.که این قرعه کشی ها در بانک ملت اصولا هر ۶ ماه و در بانک مهر اقتصاد هر ۳ ماه انجام می‌گیرد. نوعی دیگر از حساب قرض الحسنه در بانک ها حساب مشترک می‌باشد که دو نفر یا چند نفر به طور همزمان این حساب را افتتاح کرده و حق برداشت را برای هر یک به تنها یی یا با امضاء تمام طرفین انجام می‌گیرد. البته در بانک خصوصی نظیر بانک مهر اقتصاد شخص پس از گذاشتن وجه در حساب خود می‌تواند بعد از گذشتن مدت مقرری که از طرف بانک ابلاغ می شود روی حساب خود وام بگیرد و از وجه دریافتی برای حل مشکلاتش استفاده نماید.
۲-۲-۳-سپرده‌های سرمایه گذاری:
سپرده هایی هستند که مشتریان به قصد انتفاع وجوه خود را به بانک تودیع می نمایند و بانک به وکالت از طرف سپرده گذاران با داشتن حق توکیل به غیر و وصایت پس از کسر سپرده‌های قانونی، وجوه مربوط را طبق قانون عملیات بانکی بدون ربا به طور مشاع به کار گرفته و در پایان دوره مالی منافع حاصله را پس از کسر حق الوکاله و حق الوصایه با داشتن حق مصالحه، منافع حاصله را به تناسب مبلغ و مدت به کار گرفته شده بین خود و سپرده گذاران تقسیم می کند.
سپرده‌های سرمایه گذاری بر دو نوع هستند:
الف) سپرده‌های سرمایه گذاری کوتاه مدت
ب) سپرده‌های سرمایه گذاری بلند مدت
شعب به تقاضای مشتریان خود و با رعایت شرایط ذیل مجاز به افتتاح و قبول سپرده‌های سرمایه گذاری آن ها می‌باشد:
۱-هر کسی که به سن ۱۸ سال تمام شمسی رسیده باشد، می‌تواند به نام خود یا کسانی که از آن ها وکالت داشته و یا تحت ولایت، وصایت یا قیومیت او می‌باشند، مبادرت به افتتاح حساب سپرده سرمایه گذاری نمایند.
۲-افتتاح حساب سپرده سرمایه گذاری کوتاه مدت و بلند مدت توسط اشخاص غیر از ولی، وصی و قیم بنام خودشان و با تعهد کتبی به نام اطفال
۲-۲-۴- بازاریابی و نقش آن در تحقق اهداف بانک:
بازاریابی نوین، الگویی مناسب برای دستیابی به اهداف عالی بانک ها محسوب می شود. بانک های موفق به موازات ارتقاء کیفی خود، با ایجاد یک سیستم بازاریابی پویا و مستمر، به دنبال آن هستند که سهم خود را در بازار داخلی افزایش داده و در بازارهای جهانی نیز نفوذ یابند. بنابرین شناخت اصول و مبانی بازاریابی را میتوان تا حد زیادی تضمین کننده موفقیت در ارائه هر چه با کیفیت تر خدمات نوین بانکداری به مشتریان و در نهایت به دست آوردن سود بیشتر دانست.
اگر مشتریان بانک را در یک نمودار در نظر بگیریم، بدین معنی که آن ها بانک را طی یک فرایند تصمیم گیری برمی گزینند اما به آن وفادار نیستند، پس نتیجه می گیریم که برای جلب این مشتریان، بانک باید استراتژی های مختلفی را بر روی مشتریان پیاده کرده، و کوشش کند که در طولانی مدت از آن ها بهترین سود آوری حاصل شود. در این وضعیت شاید کیفیت مشتریان، یعنی میزان سود رسانی آن ها از کمیت مشتریان مهمتر باشد.
