دوما، قابلیت مقایسه هزینه های دستیابی و انتشار اطلاعات را کاهش میدهد. بر اساس پژوهش دیفرانکو و همکاران[۳۰](۲۰۱۱) زمانی که قابلیت مقایسه بین شرکتهای مختلف وجود دارد هزینه دستیابی به اطلاعات توسط استفادهکنندگان برون سازمانی کمتر است. شرکتهایی که قابلیت مقایسه بالایی دارند، تحلیلگران زیاد، دقت پیش بینی بالا و پراکندگی کمتر در پیش بینی دارند.
نتایج پژوهش دیفرانکو و همکاران(۲۰۱۱) نشان میدهد زمانی که قابلیت مقایسه صورتهای مالی بیشتر است، سطح تحلیلها افزایش مییابد و دقت پیش بینی بهبود یافته و کمیت و کیفیت کلی اطلاعات موجود در مورد شرکتها را افزایش میدهد و باعث می شود که تحلیلگران عملکرد گذشتهی شرکتها را بهتر توضیح دهند.
بر اساس یک تفسیر از روش مبتنی بر پیش بینی، میتوان از مشاهدههای واکنش بازار به عنوان رهنمودی برای ارزیابی و انتخاب از میان معیارهای مختلف حسابداری استفاده کرد. بیور و دیوکس[۳۱] بیان میکنند روشی که اعداد سودی به دست دهد که با قیمت اوراق بهادار قویترین رابطه را دارد با اطلاعات حاصل از فرایند کارای تعیین قیمت اوراق بهادار بسیار سازگار است. به بیان دیگر در روش مبتنی بر پیش بینی، از اعداد و ارقام حسابداری که دارای قویترین رابطه با قیمت بازار هستند، طرفداری می شود (بلکویی،۱۳۸۱).
قیمت سهام در اطلاعات سطح بازار یا صنعت و اطلاعات شرکتها منعکس می شود. آیرز و فریمن[۳۲](۱۹۹۷) سود سالانه را به صورت نوآورانه به تغییرات سود سطح صنعت و تغییرات سود سطح شرکت تجزیه کرند و ثبت کردند که تغییرات سود سطح صنعت زودتر در قیمت سهام منعکس می شود(چوی و همکاران، ۲۰۱۳).
قابلیت مقایسه باعث بهبود اطلاعات سطح بازار می شود و اطلاعات بهخوبی و با دقت بالا می توانند نشاندهنده سود شرکتها باشند و در قیمت سهام منعکس شوند.
به طور خلاصه قابلیت مقایسه بیشتر به سرمایه گذاران در جمع آوری و ارزیابی بیشتر صورتهای مالی با هزینه کمتر کمک می کند و همچنین سود جاری سهام اطلاعات سودهای آتی را بهتر منعکس می کند. هر چه قابلیت مقایسه بیشتر باشد ضریب واکنش سود نیز بیشتر است(چوی و همکاران، ۲۰۱۳).
۲-۳ پیشینه پژوهش
۲-۳-۱ پژوهشهای خارجی
سیمون[۳۳](۱۹۶۷)،پژوهشی با عنوان مفهوم قابلیت مقایسه در گزارشگری مالی انجام داد و بیان کرد که موضوع قابلیت مقایسه در گزارشگری مالی توجه زیادی را در سالهای اخیر جلب کردهاست. شواهد زیادی از مقالات متنوع در زمینه ی حسابداری و مالی در مورد قابلیت مقایسه و موضوعات مرتبط مثل یکنواختی وجود دارد. هنوز جنبه های ضروری قابلیت مقایسه بخوبی تعریف نشده است در حقیقت نظر بدیهی در مورد تعریف این واژه وجود ندارد. در غیاب یک تعریف حرفهای، فنی و یا مفهومی از قابلیت مقایسه، شخص باید براساس معنی و مفهوم پاسخ دهد. بر اساس لغتنامه کلمه قابلیت مقایسه به معنی توانایی قابل مقایسه بودن است. به هر حال قابلیت مقایسه می تواند با درجات متفاوتی بیان شود زیرا هر دو چیز می تواند مقایسه شود.مقایسه می تواند بین چیزهای ناهمگون یا همگون باشد.
چوی و همکاران (۲۰۱۰)، در پژوهشی با عنوان آیا انتشار پیش بینی سود توسط مدیر بر رابطه بین بازده و سود آتی تاثیر دارد؟ نشان دادند در شرکتهایی که پیش بینیهای مستمر و دقیقتر انجام می دهند، ضریب واکنش سود بالاتر است. زمانی که پیش بینیها دقیقتر و مستمر باشند سرمایه گذاران بهتر می توانند سود آتی را پیش بینی کنند. نتایج نشان میدهد که ارتباط بین بازده و سود آتی در پیش بینیهای سه ماهه و کوتاهمدت بهتر از پیش بینیهای سالانه و بلندمدت است.
وانگ و همکاران[۳۴](۲۰۱۱)، در پژوهشی با عنوان استانداردهای حسابداری هماهنگ و قابلیت مقایسه صورت های مالی، بررسی کردند که آیا هماهنگسازی استانداردهای حسابداری قابلیت مقایسه اطلاعات مالی را در سراسر کشورها افزایش میدهد؟ نتایج آنها نشان میدهد که تجربه پذیرش اجباری استانداردهای هماهنگ باعث افزایش قابل توجه واکنش بازار به انتشار داوطلبانهی سود در مقایسه با انتشار اجباری می شود. این افزایش برای افرادی که تجربه پذیرش اجباری ندارند، قابل مشاهده نیست. نتایج نشان میدهد که هماهنگ سازی استانداردهای حسابداری انتقال اطلاعات چند ملیتی را آسان می کند و باعث قابلیت مقایسه صورتهای مالی می شود.
دی فرانکو و همکاران (۲۰۱۱)، اثر قابلیت مقایسه حسابداری را بر سطح تحلیل و پیش بینی بررسی کردند. نتایج پژوهش آن ها نشان داد زمانی که قابلیت مقایسه صورتهای مالی بیشتر است، سطح تحلیل ها افزایش مییابد و دقت پیش بینی بهبود یافته و پراکندگی در پیش بینیها کاهش مییابد. همچنین نشان دادند که برای یک مجموعه از شرکتها، وجود اطلاعات قابل مقایسه، هزینه دستیابی به اطلاعات را کاهش میدهد و کمیت و کیفیت کلی اطلاعات موجود در مورد شرکتها را افزایش میدهد. همچنین این امکان را فراهم میسازد که تحلیلگران عملکرد گذشتهی شرکتها را بهتر توضیح دهند.
بروچت و همکاران[۳۵] (۲۰۱۲)، در پژوهشی با عنوان استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی و قابلیت مقایسه صورتهای مالی بررسی کردند که آیا تصویب اجباری استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی مزایای بازار سرمایه را از طریق افزایش قابلیت مقایسه صورتهای مالی افزایش میدهد؟ آنها پیش بینی میکنند که اگر استانداردهای بینالمللی گزارشگری مالی قابلیتمقایسه صورتهای مالی را بهبود بخشد آنگاه باید توانایی استفادهکنندگان درون سازمانی از اطلاعات خصوصی شرکت کاهش یابد. مطابق با این انتظارات آنها نشان دادند که بازدههای غیرعادی خریدهای داخلی به عنوان یک نماینده برای اطلاعات خصوصی با پذیرش استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی کاهش مییابد. نتایج مشابهی در نمونه های فرعی متعدد برای منزوی کردن تاثیر استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی بر قابلیت مقایسه به دست آمده است. یافته ها نشان میدهد تصویب اجباری استانداردهای بینالمللی گزارشگری مالی قابلیت مقایسه را بهبود میبخشد و منجر به افزایش مزایای بازار سرمایه با کاهش توانایی استفادهکنندگان درون سازمانی از اطلاعات خصوصی می شود.