۱۲) ترویج بهداشت و رفاه مادر و کودک و پرورش توانائى زندگى هماهنگ در یک محیط پر از تغییرات.
۱۳) پرورش فعالیتها در زمینه بهداشت روانى به ویژه فعالیتهایى که در تنظیم روابط بشرى مؤثر است.
۱۴) ترویج و هدایت تحقیق در زمینه بهداشت.
۱۵) ترویج بهبود استانداردهاى تعلیم و تربیت در بهداشت، پزشکى و حرف مرتبط با آن ها.
۱۶) مطالعه و گزارش درباره فنون ادارى و اجتماعى که از نقطه نظر پیشگیرى و درمان در بهداشت عمومى و مراقبت پزشکى مؤثر است. از جمله خدمات بیمارستانى و امنیت اجتماعى، با همکارى با سایر آژانسهاى اختصاصى هرجا که ضرورى باشد.
۱۷) تدارک اطلاعات، مشاوره و مساعدت در زمینه بهداشت.
۱۸) مساعدت در توسعه افکار عمومى مطلع راجع به موضوعات بهداشت در میان همه ملل.
۱۹) تهیه فهرست بین المللى بیمارىها، علل مرگ، و روشهاى معمول بهداشت عمومى و در صورت ضرورت تجدید نظر در آن.
۲۰) استاندارد کردن روشهاى تشخیص مریضی ها در صورت ضرورت.
۲۱) توسعه، ایجاد و ترویج استانداردهاى بین المللى مربوط به غذا و محصولات بیولوژیک داروئى و سایر محصولات مشابه.[۶۳]
موارد بالا تمثیلی هستند و هر موضوعی که به افزایش استانداردهای سلامت کمک کند یا بالعکس خطری برای سلامت بشر باشد میتواند موضوع فعالیت این سازمان قرار بگیرد و سازمان هر گونه اقدامی که برای رسیدن به اهدافش ضروری باشد میتواند اتخاذ کند .
نتیجه فصل: مقایسه سازمان تجارت جهانی و سازمان بهداشت جهانی
با توجه به موارد بحث شده مشخص شد ، سازمان بهداشت جهانی از لحاظ سازمانی گسترده تر از سازمان تجارت جهانی است و این سازمان در سراسر دنیا دارای نهادهای منطقه ای ، کمیته ها و دفاتر منطقه ای میباشد در حالی که سازمان تجارت جهانی پایگاه اصلی آن در ژنو میباشد[۶۴] و هیچ گونه نهاد منطقه ای در اساسنامه سازمان شناخته نشده است و این گستردگی جغرافیایی موجب شده تا بودجه سازمان جهانی بهداشت بسیار بیشتر از سازمان تجارت جهانی باشد به نحوی که در سال ۲۰۱۴ بودجه سازمان بهداشت جهانی ۳۹۷۷٫۲ بیلیون دلار آمریکاست.[۶۵] در حالی که بودجه سازمان تجارت جهانی در همین سال حدود ۱۹۷٫۲فرانک سویس میباشد[۶۶] اما با این حال این گستردگی جغرافیایی بدان معنا نیست که مقبولیت سازمان بهداشت جهانی بیشتر از سازمان تجارت جهانی است زیرا تاکنون ۱۶۱ کشور دنیا عضو سازمان تجارت جهانی هستند و این سازمان ،تجارت بیش از ۹۵ درصد تجارت دنیا را تحت کنترل دارد و این در شرایطی است که سازمان تجارت جهانی سازمانی نوپا است و در سال ۱۹۹۵ شروع به کار کردهاست البته باید به این نکته هم توجه کرد که این سازمان ادامه دهنده موافقتنامه گات است که حدود نیم قرن پیش منعقد شده بود و اعضای آن از اعضای رسمی سازمان تجارت جهانی هستند.[۶۷] اما گات تنها یک موافقتنامه بود و نه سازمان و کشورهای محدودی آن را پذیرفته بودند. این موضوع در مقایسه با سازمان بهداشت جهانی که سابقه ی تاریخی بیشتری نسبت به سازمان تجارت جهانی دارد و به عبارت دیگر بسیار زودتر از سازمان تجارت جهانی ایجاد شده(۱۹۴۸) خیلی هم جای تعجب ندارد که کشورهایی که به این سازمان ملحق شده اند، تاکنون بیشتر باشد.لازم به ذکر است تاکنون ۱۹۴ کشور عضو سازمان جهانی بهداشت هستند.
حال اگر از موضوع قدمت دو سازمان و بودجه آن ها عبور کنیم مهمترین موضوعی که باید بررسی شود موضوع بالاترین رکن این دو سازمان و نحوه تصمیم گیری در این دو رکن است.همان طور که در قبل توضیح داده شد کنفرانس وزیران عالی ترین رکن سازمان تجارت جهانی است که حداقل دو سال یکبار تشکیل جلسه میدهد.[۶۸] این رکن که متشکل از وزرای کشورهای عضو است دارای صلاحیت عام است و این امر در بند ۱ ماده ۴ اساسنامه سازمان هم تأکید شده است.[۶۹] نحوه تصمیم گیری در کنفرانس وزیران و هر رکن دیگر از طریق اجماع میباشد هر چند که در اساسنامه سازمان در موارد خاص رأی گیری را پدیرفته و نظر اکثریت را ملاک دانسته است اما تا کنون هیچ رأی گیری در تصمیمات انجام نشده و در تمام موارد اجماع استفاده شده است.[۷۰] در راستای این رکن در سازمان تجارت جهانی، رکن مجمع بهداشت در سازمان بهداشت جهانی وجود دارد که سیاستهای عالی سازمان را تعیین میکند.این مجمع برخلاف شورای وزیران به طور عادی سالی یکبار تشکیل جلسه میدهد و در موارد ضروری جلسات فوق العاده نیز تشکیل میدهد و در جلسات این مجمع از هر دولت عضو سه نفر به عنوان نمایندگی شرکت میکنند که البته یکی از آن ها به عنوان رییس معرفی می شود و افراد شرکت کننده در این مجمع اکثرا متخصصین در امور بهداشت هستند.
تصمیمات در مجمع جهانی بهداشت بر خلاف رویه سازمان تجارت جهانی از طریق رأی گیری اتخاذ می شود به نحوی که هر یک از دولتهای عضو دارای یک حق رأی میباشد و اکثریت لازم برای تصمیمات مهم مانند تصویب عهدنامه ها و موافقت نامه ها و تغییر اساسنامه ،اکثریت دو سوم اعضای حاضر و رأی دهنده نیاز است و تصمیمات در مورد سایر مسائل با اکثریت ساده اعضا حاضر و رأی دهنده اتخاد می شود.[۷۱]
تفاوت دیگری که در این دو سازمان بسیار ملموس هست تفاوت در اهداف آن ها است به نحوی که طبق ماده ۱ اساسنامه سازمان جهانی بهداشت ،هدف این سازمان بالابردن سطح بهداشت کلیه ملتهاست مطابق تعریفی که مقدمه اساسنامه سازمان در مورد سلامت ارائه گردیده سلامت تنها به معنی نبود بیماری یا ناتوانی نیست بلکه یک وضعیت کامل فیزیکی، روانی و اجتماعی رفاه است.در راستای همین هدف است که سازمان بهداشت جهانی بهره مندی کلیه ملتها را به معلومات و تجارب پزشکی ضروری را میداند و عدم تساوی در این زمینه را خطری برای کل دنیا میداند و برای رسیدن به این هدف وظایفی برعهده سازمان است. [۷۲]در مقابل سازمان تجارت جهانی با اهدافی متفاوت ایجاد شد که نمونه های مهم این اهداف را می توان ارتقای سطح زندگی، تامین اشتغال کامل در کشورهای عضو ،توسعه تولید و تجارت ،دستیابی به توسعه پایدار با بهره برداری بهینه از منابع جهانی، حفظ محیط زیست و افزایش سهم کشورهای در حال توسعه و کمتر توسعه یافته در تجارت بین الملل، نام برد. البته شاید در نگاه اول این تصور ایجاد شود که تنها اهداف سازمان تجارت جهانی در ارتباط با تجارت و آزادی تجاری است اما در عین حال این سازمان تلاش کرده ضمن دستیابی به اهداف تجاری خود با انعقاد موافقتنامه های مختلف به حفظ محیط زیست و موضوعاتی که مربوط به بهداشت عمومی است یک نوع هماهنگی و همزیستی ایجاد کند.
در فصول بعدی ،دستیابی به یک هماهنگی و به نوعی همزیستی بین اهداف این دو سازمان را که چه از طریق موافقتنامه رسمی حاصل شده باشد و چه همکاری مابین سازمانی ،مورد بررسی قرار میدهیم و ملاحظه میکنیم تعامل مابین این دو سازمان تا چه حد و اندازه ای است و این تعامل تا چه مقدار موفق بوده است.
فصل دوم: بررسی موافقتنامه های مرتبط با تجارت و بهداشت منعقد شده توسط سازمان تجارت جهانی یا سازمان بهداشت جهانی