یکی دیگر از مراکز تحت پوشش معاونت بهداشت و درمان پژوهشکده فنی و مهندسی بوده که مسؤلیت انجام طرحهای تحقیقاتی و پژوهشی را برعهده دارد [۲۶].
خدمات عمران و مسکن: این خدمات شامل واگذاری زمین، پرداخت وام و کمک بلاعوض جهت تأمین مسکن ، اجرای پروژه های انبوه سازی مسکن، پرداخت ودیعه و کمک هزینه اجاره مسکن ، بازسازی و تعمیرات اساسی منازل مسکونی ایثارگران می‌باشد که از طریق سه اداره کل زیر مجموعه معاونت عمران مسکن این خدمات ارائه می شود .
خدمات اشتغال : این خدمات شامل پرداخت وام های حمایتی و نیز وام اشتغال ، معرفی جهت اخذ پروانه کسب، صدورمجوزو موافقت اصولی برای ایثارگران و صدورمعرفی نامه جهت اشتغال در مراکز دولتی و غیر دولتی برای ایثارگرن و خانواده ایثارگران از کارافتاده کلی را شامل می شود که از طریق اداره کل اشتغال، زیر مجموعه معاونت تعاون و اموراجتماعی ارائه می شود.
خدمات معیشتی ، رفاهی و معاضدت اقتصادی : این خدمات شامل پرداخت مستمری، ارائه تسهیلات رفاهی، پرداخت کمک معیشت جانبازان ۵۰/۰ و بالاتر، پرداخت حقوق حالت اشتغال ، پرداخت حق پرستاری جانبازان شیمیایی، اعصاب و روان و ۵۰/۰ به بالا، واگذاری خودرو، وام معاضدت قضایی و هزینه های دادرسی و کارشناسی، کمک بلاعوض جهت پرداخت دیه و بخشی از محکومیت های مالی ایثارگران ، پرداخت هزینه ازدواج، صدور معرفی نامه جهت استفاده از بخشودگی ها و معافیت های قانونی می‌باشد .
خدمات فرهنگی، ورزشی و هنری : این خدمات امور فرهنگی ، هنری، ورزشی، قرآنی، سیاحتی و زیارتی ، مراسم و بزرگداشتها، راه اندازی و تجهیز باشگاه های ورزشی، اردوگاه های فرهنگی و برگزاری جشنواره های فرهنگی و ورزشی را در بر می‌گیرد که از طریق دو اداره کل زیر مجموعه معاونت فرهنگی این خدمات ارائه می شود.
خدمات تحصیلی : این خدمات که از طریق اداره کل زیرمجموعه معاونت فرهنگی به ایثارگران ارائه می شود، شامل دوره های زیر است : دوره عمومی : کمک هزینه تحصیلی، سرویس ایاب و ذهاب، تقویت بنیه علمی ایثارگران، شهریه مدارس خاص . دوره عالی : هدایت تحصیلی ، تقویت بنیه علمی، طرح استاد مشاور، کمک شهریه دانشجویی، کمک هزینه تحصیلی، توزیع ضبط و واگذاری رایانه مخصوص آموزش جانبازان نابینا و نخبگان، برگزاری المپیادهای علمی و کنکور در بخش دانش آموزی .
خدمات پژوهشی : معاونت پژوهش و ارتباطات فرهنگی بنیاد با پنج اداره کل وظیفه انجام امور فرهنگی و نمایشی ، انتشارات و اطلاع رسانی، تبلیغات و اداره مرکز یادواره ها و مراسم ، حسینیه ها و مراکز فرهنگی، گنجینه ها و نمایشگاه ها ، جمع آوری و نگهداری و تنظیم آثار ایثارگران را بر عهده دارد .
دانشگاه شاهد : به منظور ایجاد امکانات آموزشی و تربیتی لازم در دوره های آموزش عالی برای آن دسته از فرزندان شاهد آزادگان ، مفقودین وجانبازان که واجد شرایط ومستعد تحصیلات عالیه هستند، دانشگاه شاهد که دارای شخصیت حقوقی مستقل واز مراکز وابسته به بنیاد می‌باشد، تأسیس شده است.
خدمات اقتصادی و سرمایه گذاری : معاونت اقتصادی و سرمایه گذاری با سه اداره کل زیر مجموعه خود وظیفه هدایت و مشاوره ایثارگران برای سرمایه گذاری، انجام اقدامات لازم جهت واگذاری سهام به ابثارگران، ساماندهی و تصفیه و انحلال شرکت‌ها و امور مجامع و بررسی اقتصادی در زمینه‌های خدمات درمان و توانبخشی، صنعتی کشاورزی ، ساختمان، املاک و مؤسسات خدماتی را بر عهده دارد.
قانون حالت اشتغال : جانبازان بالای ۲۵/۰ از کار افتاده کلی ، با تأیید کمسیون پزشکی بر اساس نظام هماهنگ پرداخت حقوق کارکنان دولت برابربا یک فرد شاغل دردستگاههای دولتی از حقوق و مزایای مربوطه برخوردار می‌گردند.
واگذاری خودرو : به جانبازان بالای۵۰/۰ برای یکبار یکدستگاه خودرو واگذار می‌گردد.
بیمه عمر و حوادث : بازماندگان جانبازان متوفی که سن آن ها حداکثر ۷۰ سال باشد و فوت آن ها ناشی از خودکشی نباشد مبلغی پرداخت می شود . برای جانبازانی بالای ۵۰/۰ مبلغ غرامت فوت و حادثه ۵۰ میلیون ریال پرداخت می شود
کمک معیشت : به آن دسته از جانبازان بالای ۵۰/۰ از کار افتادگی کلی ، مبلغی به عنوان کمک به هزینه های زندگی و مایحتاج ضروری پرداخت می شود .
بیمه تکمیلی : کلیه جانبازان دارای درصد از کارافتادگی ناشی از جنگ تحمیلی و انقلاب و نیزخانواده آن ها .
خدمات دیگری که به جانبازان ارائه می شود از این قرار است . مناسب سازی محیط و اماکن عمومی –آموزشی – قانون پرداخت حقوق و مزایا به جانبازان بسیجی –معافیت ازخدمت نظام وظیفه – آیین نامه اجرایی قانون حالت اشتغال – آیین نامه اجرای قانون نحوه بازنشستگی جانبازان – قانون حقوق والدین بازنشسته و وظیفه و مستمری بگیر شهدا و جانبازان و مفقودین، تصویب نامه راجع به تسهیلات و تخفیف دربهای بلیط مسافرت‌های هوائی و خارجی به خانواده درجه اول جانبازان .
خدمات مشاوره ای به جانبازان: مرکز پژوهش و ارائه خدمات روانشناسی شاهد ، از سال ۱۳۶۷ با اجرای فعالیت‌های مشاوره ، روان درمانی و روان پزشکی که با حضور متخصصین مربوطه ، آغاز به کارکرد و در سال ۱۳۷۳ این مرکز با عنوان حوزه مشاوره به منظور تعامل افزایی با حوزه مددکاری و مشاوره فعالیت‌های خود را از سال ۱۳۷۸ آغاز نموده و در کلیه استانها با به کارگیری مشاورین متخصص و بهره گیری از امکانات تخصصی سایر سازمان‌ها و نهادها ، ( ازقبیل مراکز مشاوره بهزیستی ، آموزش و پرورش ، نیروی انتظامی و مراکز مشاوره سازمان ملی جوانان) خانواده های جانبازان را از حیث خدمات مذکور تحت پوشش قرار داده است .
در این راستا ماحصل اقدامات استقرار ۶۳ مرکز مشاوره شاهد و ایثارگر و ۱۵۲ دفتر مشاوره (کارشناسی ارجاع) و به کارگیری ۳۸۰ نفر نیرو با مدارج علمی مختلف برای ارائه خدمات تخصصی در زمینه‌های شغلی تحصیلی ، ازدواج ، خانواده ، روان درمانی ، و روان پزشکی در سطح کشور است .
اهداف ایجاد مراکز مشاوره و روان درمانی : ۱- بهداشت روانی خانواده های شاهد و ایثارگران را با حفظ و تقویت اعتماد به نفس و امکان زندگی آگاهانه تأمین کند .
۲٫ به منظورپیشگیری از بروز آسیب های فردی و اجتماعی و بازسازی شخصیت افراد آسیب دیده خدمات مشاوره ای ارائه دهد .
۳٫ بسترلازم برای توانمند سازی خانواده ها درحل مشکلات خود وتحکیم نهاد خانواده رافراهم آورد
۴٫ زمینه شکوفایی استعدادهای نوجوانان و جوانان شاهد و ایثارگر را پدید آورد .
۵٫ به افزایش توانایی جامعه هدف در ایجاد و حفظ رابطه با دیگران کمک کند[۲۷].
بررسی مختصری از نحوه خدمات رسانی به خانواده های قربانیان جنگ درکشورهای دیگر:
کشورهایی که دارای تجارب و سوابقی در زمینه خدمات رسانی برای قربانیان جنگ وجانبازان وخانواده های آنان هستند ، اقداماتی انجام داده‌اند که به صورت کتب ونشریاتی از طریق وزارت امورخارجه کشورمان و با همکاری سفارت خانه های ایران در کشورهای کره جنوبی ، هند ، پاکستان ، کانادا، فرانسه ، کوبا ، استرالیا ، آلمان ، ارمنستان و کشورهای مشترک المنافع تهیه شده است .
