هویت موفق
بالاترین سطح سلامت روانی را داشته و هویت سردرگم، پایینترین سطح سلامت روانی را نشان میدهند. این مسئله شاید ناشی از این امر باشد که افراد دارای هویت موفق، موفقیت بیشتری داشته و بازخورد مثبت از اجتماع دریافت میکنند همین امر باعث میشود که آنها دید مثبتتری به زندگی خود را دارا هستند( گنجی و همکاران، ۱۳۹۰). همچنین نتایج پژوهش شمساسفند و همکاران (۱۳۹۰) نیز نشان داد بین سبکهای هویت اطلاعاتی، هنجاری و تعهد با سلامت عمومی رابطه معناداری وجود دارد نتایج نشان داد بین سبک هویت مغشوش/اجتنابی با سلامت عمومی رابطه معناداری وجود ندارد.
۲-۵- رابطه سلامت اجتماعی با سبکهای هویت
« سبکهای شناختی– اجتماعی پردازش هویت تحت تاثیر عوامل زیادی از جمله شیوه های فرزندپروری والدین، شخصیت نوجوان و محیط اجتماعی – فرهنگی قرار میگیرد، از طرفی این سبکها خود نیز بر ادراک فرد از خویشتن، بروندادهای رفتاری و شیوه های عملکردی تاثیر میگذارد. افرادی که دارای سبک پردازش اطلاعاتی و هنجاری هستند نسبت به کسانی که از سبک سردرگم استفاده میکنند از تعهد بالاتری برخوردارند برزونسکی در پژوهشی روی نقش تعهد در ارتباط بین سبکهای هویت و متغیرهای سلامت شخصی، اظهار میدارد که تعهد به طور مستقیم با متغیرهای مربوط به سلامت ارتباط دارد »(برزونسکی، ۲۰۰۴، به نقل از شمساسفند و همکاران، ۱۳۹۰:۱۰۸ و ۱۰۹).
نتایج پژوهشهای سعادتیشامپر(۱۳۸۳) نشانگر آن است که سبکهای هویت اطلاعاتی و هنجاری و تعهد با سلامت روانی، افسردگی، اضطراب، اختلال در عملکرد و نشانه های جسمانی رابطه معنادار دارند که شدت رابطه برای سبک هنجاری بیشتر است، سبک هویت سردرگم/ اجتنابی با سلامت روانی و مقیاسهای فرعی آن رابطه منفی دارد. به دلیل آن که افراد با سبک هویت اطلاعاتی در برقراری روابط بین فردی سنجیده، و بهتر عمل میکنند. آن ها شکیبایی بیشتری را نسبت به دیگران که عقاید متفاوت با آن ها دارند نشان میدهند و نیاز کمتری به تأیید دیگران برای کسب اطمینان نسبت به خود دارند. افراد با سبک هویت هنجاری، نمرات کمتری را در تکلیف روابط بین فردی به دست میآورند. افراد با سبک هویت مغشوش/اجتنابی، با مشکلاتی برای تشکیل روابط دوستی و حفظ شبکهای از حمایتهای اجتماعی روبهرو هستند. آنها روابط ضعیفی را باهمسالان برقرار میکنند و روابط اجتماعی سطح پایینی از نظر صمیمیت، گشودگی، شکیبایی و اعتماد دارند افراد مغشوش/اجتنابی، هنگام ورود به دانشگاه، به دلیل ضعف در برقراری و نگهداری شبکه های حمایت اجتماعی و فقدان صمیمیت، انعطافپذیری، و اعتماد به دیگران مشکلات اجتماعی و تحصیلی زیادی را تجربه میکنند».
تحقیقات زیادی نشان میدهند که تعهدات ثابت شخص نقش مهمی در تقویت عملکرد و سلامت روانی– اجتماعی فرد بازی میکند به طوری که افرادی که تعهد کمی دارند به دلیل آن که فاقد یک دیدگاه ثابت و واضح درباره خودشان و دنیایی که در آن زندگی میکنند هستند، ممکن است اجتماع را به صورت یک مجموعه پراز هرج و مرج، غیرقابل پیشبینی مدیریتناپذیر بدانند یعنی از سلامت اجتماعی پایینی برخوردار هستند(برزونسکی،۱۹۹۸،۱۹۹۲؛ برزونسکی و فراری،۱۹۹۶؛ به نقل از حجازی، فرتاش،۱۳۸۴: ۱۷۰).
پاشا و همکاران(۱۳۸۲) در تحقیق خود روی رابطه بین پایگاه های هویت و بهداشت روان جوانان نتیجه گرفتند افرادی که از پایگاه هویت موفقتری برخوردارند از سلامت روانی بیشتری نیز برخوردارند.
مطابق یافته های حجازی و همکاران(۱۳۸۸)، نوجوانان با تعهد بالا یعنی نوجوانانی که دارای یک چارچوب ارجاعی هدفمند جهت تنظیم رفتارهای خود و بازخوردهای مربوط به آن هستند ارزیابی مثبت و خوبی از عملکردهای اجتماعی خود دارند،از پذیرش بالایی نسبت به دیگران برخوردارند و به طور کلی از سلامت اجتماعی بالاتری بهرهمندند. افرادی که در برخورد با مسائل هویتی به شیوه اطلاعاتی عمل میکنند و همچنین افرادی که تعهد هویتی بالاتری دارند یعنی از ساختار هویتی محکمی برخوردارند از مشارکت اجتماعی و در کل از سلامت اجتماعی بیشتری برخوردارند.به دلیل آن که پذیرش و تحمل بالای این افراد نسبت به افراد و موقعیتهای جدید و مبهم، میل به بررسی اطلاعات مثبت و منفی و اتخاذ دیدگاه های غیر دو بعدی و غیر جزمی ثابت، باعث افزایش مشارکت و در نتیجه سلامت اجتماعی آنان میشود. نتایج تحقیقات قبلی نشان میدهد افرادی که با مسائل هویتی به شکل اطلاعاتمدار برخورد میکنند از رشد روابط بین فردی برخوردارند، خودمتحمل و پذیرا نسبت به دیگران توصیف میکنند و نگرشها، رفتارها و روابط باز و صادقانه، آنها را قادر به ایجاد و استمرار روابط اجتماعی حمایتگر و مثبت میسازد.
بین سبک هویت مغشوش/ اجتنابی با سلامت اجتماعی و مؤلفههای مشارکت و انطباق اجتماعی تنها از طریق تعهد هویت صورت میگیرد لذا میتوان گفت که تعهدات هویتی در این بین نقش قدرتمندی دارند به عبارت دیگر افراد دارای سبک هویت مغشوش/ اجتنابی به دلیل پایین بودن میزان تعهد از مشارکت و انطباق اجتماعی پایینتری نیز برخوردارند. هویت موفق، بالاترین سطح معناداری را با سلامت روانی را دارد و هویت سردرگم، پایینترین سطح سلامت روانی را نشان میدهند. این مسئله به دلیل آن است که افراد دارای هویت موفق، موفقیت بیشتری داشته و بازخورد مثبت از اجتماع دریافت میکنند و همین امر باعث میشود که آنها دید مثبتتری به زندگی خود را دارند( گنجی و همکاران، ۱۳۹۰).
افراد صاحب سبک مغشوش/ اجتنابی تا جایی که از یک میزانی از یک تعهد برخوردارند مشارکت، انطباق اجتماعی و در کل سلامت اجتماعی بیشتری خواهند داشت و به محض اینکه این تعهد ضعیف میشود احساس مسئولیت اجتماعی در آنها پایین میآید و در عوض احساس پوچی و بی معنایی بر آنها غالب میشود و در کل به ارزیابی منفی از عملکردهای اجتماعی خود دست میزنند. و این به دلیل آن است که رفتار این افراد بر اساس انتظارات فوری، عوامل موقعیتی و لذتطلبی تعیین میشود و درکشان از هویت مبتنی بر عناصر خود اجتماعی (مثل محبوبیت، و شهرت و تاثیر دیگران است) بوده و توجه اصلی آنها روی حضور مطلوب و اثر گذاری مناسب اجتماعی در فقط عزت نفس اجتماعیشان است.