منبع انگیزشبیرونیدرونیدرونیدرونیتأثیرات مهم
تقویت کننده ها،
پاداش ها،
مشوق ها
و تنبیه
نیاز به عزت نفس،
ارضای خویشتن
و خودمختاری
باورها،
اسنادهای موفقیت و شکست،
انتظارات
مشارکت درگیرانه
در محیط یادگیری،
حفظ هویت از
طریق مشارکت در
فعالیت های گروه
نظریه پرداز کلیدیاسکینر[۱۴]مازلو، دسی[۱۵]واینر[۱۶]، گراهام[۱۷]لاو[۱۸]، ونگر[۱۹]
۲-۱-۲- ۵- نقش انگیزش در یادگیری
بیان (۱۳۸۲) نقش انگیزش در یادگیری را بسیار مهم تعریف کردهاست و بیان میکند که انگیزش را به عنوان نیازها و یا تمایلات و یا محرک فرد برای انجام دادن کاری تعریف کردهاند. لذا انگیزش وسیلهای در دست معلم است تا به وسیله آن میل به یادگیری را در فراگیر دامن بزند. قطعنظر از هزینه های گزاف آموزشی با شیوه هایی که در تدریس به کار گرفته میشوند، اگر شوق به یادگیری در فراگیرنده برانگیخته نشود تمایلی به یادگیری نشان داده نخواهد شد و در نتیجه آموزش اثربخش نخواهد بود با توجه به این نکته است که سعی میشود تا در هر آموزشی با تلاش آگاهانه و مستمر انگیزش را برای یادگیری در فراگیران شکوفا کرده و ایشان را به آموختن مطالب آموزشی علاقهمند کرده و یادگیری زمانی اثربخش است که فراگیران برانگیخته گردند. زمانی، (۱۳۸۲) میگوید انگیزش میتواند کلیه جنبههای رفتاری فرد را تحت تأثیر قرار داده و نحوه ادراکات، تصورات، یادگیریها و استدلالهای انسان اثر گذاشته و با شناختن آن از طرفی موجب تقلیل مشکلات روانی شده و از طرف دیگر مقدمات رشد و شکوفایی انسان را میسر میسازد.
فرد دانش (۱۳۸۲) بیان میکند انگیزش فراگیران، یکی از مؤثرترین عوامل در کارایی برنامه های آموزشی است. برنامه های آموزشی هرقدر کامل باشد در صورتیکه از مسائل انگیزشی در آن غفلت شده باشد، مؤثر و کارساز نخواهد بود بسیار مشاهدهشده است که افرادی با فراهم بودن تمام امکانات، از یادگیری سرباز میزنند و گاهی این افراد اوقات خود را برای فرار از یادگیری صرف کارهای طاقتفرسا میکنند. مشاهده جوانانی که با صرف انرژی زیاد تماموقت به ورزشهای سنگین میپردازند و از مطالعه و آموختن دوری میکنند شاید نشانهای از عدم انگیزش برای یادگیری در آنان باشد و مشکل آن ها ارتباطی باکمی استعداد و تواناییهای نداشته باشد. سپس اضافه میکند انگیزش عملاً در جهت و شدت رفتار افراد منعکس میشود؛ یعنی هرقدر انگیزش بیشتر باشد فرد هدف خود را با شدت بیشتر و در زمان بیشتری تعقیب میکند و هرقدر انگیزش کمتر باشد فرد زودتر از فعالیت یا تعقیب هدف دست برمیدارد و انگیزش برای یادگیری از این نظر اهمیت دارد که در صورت فقدان آن پرجاذبهترین و سودمندترین آموزشها بینتیجه و بیحاصل خواهد بود و هیچ عامل دیگری نیز نمیتواند جایگزین عامل انگیزشی در یادگیری باشد.
۲-۱-۲- ۶- انگیزش تحصیلی
سازه انگیزش تحصیلی در مدرسه به رفتارهایی که به یادگیری و پیشرفت مربوط است اطلاق میشود. انگیزش را میتوان نیروی محرک فعالیتهای انسان و عامل جهت دهنده او تعریف کرد. همچنین برای توضیح و تبیین تفاوت بین دانشآموزانی که استعداد یکسان برای یادگیری دارند، اما پیشرفت تحصیلی آن ها متفاوت است، میتوان از این مفهوم استفاده کرد (سیف، ۱۳۸۰).
انگیزش تحصیلی یک درگیری تحصیلی یا به عبارت دیگر سرمایهگذاری شناختی، عاطفی و رفتاری برای پیشرفت در تعلیم و تربیت بر اساس اهداف آموزشگاهی است (حافظی، ۱۳۸۱ به نقل از تنهای رشوانلو، ۱۳۸۸).
انگیزش میتواند به عنوان ترکیبی از نگرش، خواستهها، علاقه و تمایل دانش آموزان بهصرف تلاش در جهت یادگیری چیزی تعریف شود (Richavd & schmhdt, 2002 به نقل از پیر کمالی و همکاران، ۱۳۹۲).
Deci & Ryan (2000) انگیزش تحصیلی را تمایل یادگیرنده به مشغول و درگیر شدن در فعالیتهای یادگیری و تلاش مستمر در انجام دادن و به پایان رساندن آن فعالیت میدانند و عاملی مؤثر در یادگیری و پیشرفت تحصیلی فراگیران است.
انگیزش تحصیلی به اعتقاد فراگیران در مورد توانایی خود در کسب موفقیت تحصیلی گفته میشود (Legault et al, 2006) انگیزش تحصیلی برای کسب دانش، مسیر معنادار و موفقیتآمیز و نیز خودانگاره مثبت امری ضروری است (Hidi & Harackiewicz, 2000).