یکی از عوارض استفاده بدون برنامه از رایانه این است که بعلت اینکه معمولاً باید کودک نگاه دقیق برتصاویری داشته باشد که دارای حرکات سریع توأم با پرش نور است، در بچه هایی که دارای زمینه صرع هستند، میتواند منجر به حملات تشنجی شود.
کم خوابی
با توجه به اینکه کار با رایانه به علت جاذبه زیاد منجر به کم خوابی یا تأخیر زیاد در خواب شبانه کاربر میشود.
اضطراب
کار با رایانه به علت نیازمند بودن به دقت فراوان و یا عوامل دیگر، در صورت طولانی بودن معمولاً منجر به اضطراب، تنش عصبی و تحریک پذیری میشود. این پیامدها میتوانند خود سرمنشاء ناهنجاریهای دیگری شود، به عنوان مثال در بچه هایی که زمینه تیکهای عصبی دارند، استفاده طولانی، معمولاً منجر به تشدید عارضه تیک در آن ها میشود.
ساختار بدن
کار مداوم با رایانه علاوه بر عوارض عصبی، به طور غیرمستقیم بر ساختار کل بدن هم تاثیر میگذارد. استفاده طولانی از رایانه به جهت وضعیت معمولاً نامناسب نشستن ، زمینه را برای بروز آرتروز کمر و گردن در سنین بالاتر فراهم میکند.
البته مدت زمان استفاده از رایانه در افراد مختلف با استعداد به بیماریهای زمینهای گوناگون و در سنین مختلف و همچنین نوع کاربری، متفاوت است و نمیتوان یک قانون کلی برای همه افراد در نظر گرفت اما بهتر است از خود کودک خواست که با اندکی احساس خستگی در مثلاً عضلات اطراف چشم از ادامه بازی و استفاده از رایانه خودداری کند.
تردیدی نیست که بازی های کامپیوتری اگر به طور افراطی استفاده شوند، تاثیرگذاری منفی بر روح و روان وجسم افراد و بخصوص کودکان و نوجوانان و همچنین بدآموزی هایی دارند، اما علیرغم موارد منفی فوق، در بعضی اوقات و از سایر جنبه ها نیز میتوانند بسیار مفید واقع شده و تا حدودی مانند استادانی با تجربه و کار آزموده برای آموزش مهارت های زندگی باشند. بخصوص بازی هایی که دسته جمعی بوده یا اینکه ماجراجویانه و حادثه ای، فکری باشند.
در ادامه به طور خلاصه به برخی از مهارت هایی که می توان از بسیاری از بازی های کامپیوتری آموخت، اشاره میشود.
» هماهنگی چشم و دست : هماهنگی بین چشم ها و اعضای بدن، یکی از مهارت هایی است که همزمان با دیدن صفحه نمایش و فرمان مغز، به دست ها و انگشتان صورت می پذیرد و نکته قابل تأمل این است که این کار در بازی های کامپیوتری در حداقل زمان و حداکثر سرعت باید انجام پذیرد. همچنین این مهارت به این صورت به ما کمک می کند که مثلا همزمان با اینکه شما یک وسیله موسیقی مانند گیتار را می نوازید، بتوانید نت مخصوص به آن را نیز بخوانید و با دیدن آن نت، دستان و انگشتان خود را بر روی سیم ها به حرکت در آورید و مثال دیگر اینکه همزمان با اینکه شما رانندگی می کنید، پیچ رادیو را چرخانده و یا اینکه کار دیگری انجام دهید. در کل هنر هماهنگی چشم ها و دست ها، یکی از مهارت هایی است که بیشترین اثر آن را در ورزش های شرقی مانند جودو نیز شاهد آن هستیم.
» مهارت های اقتصادی: بعضی بازی ها به گونه ای طراحی شده اند که کاربر را مجبور میسازند لحظه به لحظه، نسبت به جمع آوری پول و یا همان ذخیره مالی و مدیریت آن، جهت صرف در مراحل دیگر تواناتر شده و یاد بگیرد که چطور با یک سکه اضافه تر می توان مدیریت اقتصادی بهتری داشت و همچنین این نوع بازی ها، چگونگی صرفه جویی و اهمیت آن را به کاربر آموزش میدهند. این میتواند نوعی بازتاب در زندگی واقعی داشته و سبب افزایش تجربه و مهارت در کارهای اقتصادی گردد.
» تواناییهای فیزیکی و مهارت های فنی مهندسی: بسیاری از بازی ها، همان قوانین فیزیکی را که در زندگی واقعی استوار و حکمفرما است، در بر دارند و میتوانند بر چنین مهارت ها و دانش هایی بیفزایند. مثلا: تاثیر شدت وزش باد در تیراندازی و یا زاویه ای که برای پرتاب نارنجک به آن طرف دیوار، باید اندازه گیری شود و یا پرش از یک چاله بزرگ که نیاز به عقب نشینی به اندازه کافی دارد.
همچنین در این مورد می توان به افزایش توانایی حل مسائل پیچیده مانند درست کردن پازل هایی سخت در بازیای مانند Syberia و یا پیدا کردن تصویری خاص در میان قاب های روی دیوار و در کل دقیق تر شدن دید و ریز شدن بر روی مسائل زندگی، خود یکی از توانایی هایی است که اکثرا در بازی ها یافت می شود.
» افزایش قدرت و سرعت تایپ و نوشتن: تایپ کردن یک از مهارت هایی است که امروزه بسیار مورد نیاز است. از جمله مزایای یک تایپیست خوب بودن این است که میتوانیم به سرعت ایمیل های خود را نوشته و یا اینکه در کوتاه ترین زمان ممکن، پایان نامه دانشگاهی خود را، خود تایپ کنیم. ضمن اینکه در بسیاری از بازی ها، استفاده سریع و آنی از کلیدهای صفحه کلید و همچنین گفتگوی (chat) همزمان بین کاربر و کامپیوتر در بعضی بازی ها، باعث افزایش این مهارت کلید و اساسی در دنیای کامپیوتر، خواهد شد.
در واقع نکته مهم این است که پس از مدتی، جای هر کلید در ذهن ثبت شده و همین باعث ارتقای مهارت تایپ و کلیدیابی در صفحه کلید میگردد.
» کارهای گروهی و مدیریت و رهبری : علیرغم اینکه گفته می شود بازی های کامپیوتری برخلاف حس اجتماعی شدن و در اجتماع بودن هستند، ما اغلب در بازی های استراتژیک می آموزیم که چگونه با همراهان خود همکاری کرده و یا اینکه یک اجتماع یا یک شهر و یا یک تمدن را اداره کنیم. در این نوع بازی ها می آموزیم که وقتی یک نقش و وظیفه ای به ما داده می شود، باید آن نقش را به بهترین نحو انجام داده و هیچ کم و کاستی نگذاریم و تا آن را به پایان نرسانیم، نمی توان به مرحله بعد راه یافت و با تبعات انجام وظیفه ناقص روبرو میشویم.
همچنین می آموزیم که چگونه مراقب جان و وسایل همراهان خود باشیم در صورتی که آن ها زخمی شده و یا مهمات ندارند، از مهمات و توانایی خود به آن ها ببخشیم، که در زندگی واقعی نیز دقیقا همینطور باید عمل کرد. همچنین در بازی هایی که رهبری و مدیریت وظیفه ماست، یاد می گیریم که چگونه به زیردستان خود، راه های موفقیت را بیاموزیم و وظایف آن ها را تنظیم کنیم. همچنین در صورتی که اشتباهی از آن ها سر می زند، راه های انجام بهتر آن را به آن ها گوشزد کنیم.