۲-۹-خصوصیات بیمه های درمان گروهی
خصوصیات بیمه های گروهی عبارتند از:
۲-۹-۱-صدور گروهی
معمولا در موارد گروهی، هیچ مدرک فردی دال بر قیمت بیمه، مورد نیاز نیست و میزان منابع میتواند قابل توجه باشد. بیمه گروهی معمولا ارتباطی با سلامت هیچ فرد خاصی ندارد. به جای آن، گروهی از افراد است که نرخ قابل پیشبینی مشخصی از بیماری را به دست خواهد داد. در بیمه گروهی، چند نکته باید مورد توجه قرار گیرد که اولین مورد، اتفاقی بودن برای گروه است. یعنی اعضای گروه باید به منظورهای دیگر جز کسب پوشش بیمه، دور هم جمع شده باشند. دومین ویژگی، جاری بودن افراد در میان گروه است؛ بدین معنی که باید جریان مداوم و یکنواختی از افراد از طریق گروه وجود داشته که شامل جریانی از ورود افراد جوان و جدید به گروه و جریانی از خروج افراد بیمار و مسن از گروه باشد. بعضی از کافرمایان، آزمایشات غربال کردن کارکنان به شمار میرود. سومین نکته، اداره اتوماتیک منافع در بیمه گروهی است. معمولا بیمه گروهی بریک اساس اتوماتیک به منظورتعیین میزان منافع افراد، ورای کنترل کارفرمایان تأکید دارد. توجه به این نکته، ضروری است که افراد با وضع سلامتی نامساعد، تمایل زیادی به بیمه شدن دارند و افراد تندرست ممکن است تمایل به انتخاب کمترین پوشش را داشته باشند. چهارمین ویژگی، مشارکت هزینهای شخص ثالث است و به این معنا است که بخشی از هزینه یک طرح گروهی را معمولا کارفرما یا اشخاص ثالث دیگری نظیر یک اتحادیه کاری یا شرکت پرداخت میکند.
۲-۹-۲-.قرارداد اصلی
این خصوصیت که خاص بیمه های گروهی است، استفاده از یک قرار اصلی، به جای بیمهنامههای فردی است. چنین گواهینامه هایی، مدرک فرد بیمه شده از پوشش بیمهای هستند. قرارداد اصلی، یک مدرک است که به تفضیل، روابط قراردادی بین دارنده بیمه نامه گروهی و شرکت بیمه را تنظیم میکند. در بیمه های گروهی، کارفرما، بیمه گر، کارمند و ذینفعان مطرح هستند که روابط خاصی بین آن ها حاکم است و به مواردی جالبی که خاص بیمه گروهی است، می انجامد.
۲-۹-۳-هزینه پایین
بیمه گروهی اساسا حمایتی با هزینه پایین است. ماهیت بیمه گروهی، استفاده از روشهای توزیع و اداره انبوه را امکانپذیر میکند که موجب صرفهجوییهایی در عملیات بیمه گروهی می شود که در بیمه فردی وجود ندارد. چنین صرفه جویی هایی در موارد گستردهتر از اهمیت بیشتری برخوردارند. در گروههای کوچک، هزینه های اداری واحد میتواند به طور قابل تصوری به بیمه های فردی نزدیک باشد. مکانیزمهای جمع آوری حق بیمه، پیچیدگی کمتری دارند و به دلیل طبیعت انتخاب گروهی، هزینه معاینات پزشکی و گزارشها به حداقل میرسند.
۲-۹-۴-قابلیت انعطاف
قراردادهای گروهی از الگوی خاصی پیروی میکنند و مواد استاندارد و مشخصی را شامل میشوند و به طور معمول، این گونه قراردادها به طور قابل ملاحظهای، انعطافپذیری بیشتری نسبت به قراردادهای فردی دارند. البته درجه انعطاف پذیری تابعی، تابعی از اندازه گروه مربوط است. برنامه بیمه گروهی معمولا بخشی از برنامه رفاهی کارکنان است و در اکثر موارد، می توان قرارداد را به منظور دستیابی به اهداف صاحب بیمهنامه طرح ریزی کرد، البته تا زمانی که تقاضاها، مستلزم رویههای ادرای پیچیده نباشد.
۲-۹-۵-نرخگذاری تجربی
در بیمه گروهی، حق بیمه ها، اغلب تابع نرخگذاری تجربی هستند. نرخ تجربی بعضی بیمهگران بر اساس طبقه یا نوع صنعت و یا حتی نوع قراردا است. این نکته که یک گروه به اندازه کافی برای نرخگذاری تجربی، واجد شرایط است از شرکتی به شرکت دیگر و بر اساس تجربه بیمهگران متفاوت است(صحت واسماعیلی ، ۱۳۸۶).
۲-۱۰-وضعیت بیمه درمان در ایران و دنیا
برای مطالعه و مقایسه با آمارهای بینالمللی، رشتههای بیمه به صورت بیمه های زندگی، عمدتاً بیمه عمر و غیر زندگی تقسیمبندی شده اند که بیمه های درمان، شامل بیمه های غیر زندگی است (پژوهشکده بیمه، ۱۳۸۷). به طور کلی وضعیت بیمه های غیرزندگی در مناطق مختلف مختلف جهان در سال ۲۰۰۸ در شکل (۲-۱) نشان داده شده است. مشاهده می شود که در کل مناطق امریکای شمالی، اروپای غربی، اقیانوسیه و ژاپن و کشورهای تازه صنعتی شده آسیایی پیشتاز بوده و منطقه خاورمیانه و آسیای مرکزی که کشور ایران نیز در این قسمت قرار دارد، با یک درصد سهم از بازار جهانی در رتبه پائینی قرار دارد. به عبارتی سرانه حق بیمه پرداختی در مناطق امریکای شمالی ۲۱۳۳٫۲ دلار، اروپای غربی ۱۱۸۶٫۸ دلار، اقیانوسیه ۹۹۰٫۵ دلار و ژاپن و کشورهای تازه صنعتی شده آسیایی ۷۲۵٫۴ دلار است که متاسفانه سرانه حق بیمه پرداختی در خاورمیانه و آسیای مرکزی حدود ۱۸٫۳ دلار است که کشور ایران هم در این منطقه قرار دارد (Sigma, 2009).
نمودار۲-۱- درصد سهم بیمه درمانی مناطق مختلف از بازار بیمه درمانی دنیا؛ منبع Sigma, 2009
برای مقایسه بیشتر، جدول (۲-۱) بیمه درمان در ۶ کشور پیشرفته در سال ۲۰۰۸ نشان میدهد. ملاحظه می شود. ملاحظه می شود که بیشترین سرانه حق بیمه غیرزندگی پرداختی به کشور هلند با ۸٫۴۶۰ دلار تعلق دارد. در رتبه بندی کشورهای دنیا، کشور امریکا با کسب ۳۷ درصد از سهم بازار بیمه غیرزندگی جهان رتبه اول را به خود اختصاص داده و کشورهای آلمان، انگلستان، ژاپن و فرانسه در رتبههای بعدی قرار دارند.
جدول ۲-۱-شش کشور رتبه اول در بیمه درمان
ردیف
کشور
رتبه در دنیا
سرانه حق بیمه غیرزندگی (دلار امریکا)
سهم از بازار بیمه در کشور
سهم از بازار جهانی بیمه درمان
۱
هلند
۶
۴۶۰۴٫۸
۶۶٫۱ درصد
۴۳٫۲۵ درصد
۲
امریکا
۱
۲۱۷۳٫۵
۵۳٫۳ درصد
۳۷٫۱۲ درصد
۳
آلمان
۲
۱۵۷۲٫۹
۵۴٫۵ درصد
۷٫۴۰ درصد
۴
فرانسه
۵
۱۳۶۰
۳۳٫۷ درصد
۵٫۲۲ درصد
۵
انگلستان
۳
۱۲۶۳٫۵
۲۷٫۷درصد
۶٫۱۵ درصد
۶
ژاپن
۴
۸۰۹٫۳
۲۱٫۳ درصد
۵٫۷۸ درصد
منبع: بیمه دنیا در سال ,۲۰۰۹ Sigma