پایایی پرسشنامه فرسودگی شغلی مسلچ برای اولین بار در ایران توسط فیلیان(۱۳۷۱) مورد تأیید قرار گرفته است.
پایایی پرسشنامه عملکرد سازمانی قبلاً توسط فیروزی و همکاران (۱۳۸۹) مورد بررسی قرار گرفته و ۹۰/۰ برآورد شده است. همچنین عباسپور و باروتیان (۱۳۸۹) پایایی این پرسشنامه را ۹۳/۰ به دست آورده اند.در این پژوهش از ابزار پرسشنامه برای اندازه گیری داده ها استفاده شده و نیز برای تحلیل داده ها، نرم افزار SPSS به کار گرفته شده؛ لذا پایایی پرسشنامه یا قابلیت اعتماد آن با بهره گرفتن از روش آلفای کرونباخ محاسبه شده است که فرمول آن به صورت رابطه (۳-۲) است:
فرمول محاسبه آلفای کرونباخ:
معادل نمادهای به کار رفته در فرمول محاسبه آلفای کرونباخ، به شرح زیر است:
rα : ضریب پایایی؛
j : تعداد زیر مجموعه سوالهای پرسش نامه؛
Si2 : واریانس زیر آزمون؛
S2 : واریانس کل آزمون.
برای محاسبه پایایی تحقیق حاضر، با انجام پیش آزمون(پایلوت[۵]) تعداد۳۰ پرسشنامه بین اعضای جامعه آماری، توزیع شد و سپس با بهره گرفتن از نرم افزار SPSS آلفای کرونباخ آن محاسبه گردید. میزان پایایی هر کدام از پرسشنامهها در جدول زیر آمده است.
عنوان پرسشنامه
تعداد سئوال
ضریب پایایی بر اساس آلفای کرونباخ
- فرسودگی شغلی
۲۲
۹۶۱٫
- عملکرد سازمانی
۴۲
۹۵۳٫
جدول۳-۳: پایایی پرسشنامه های تحقیق
بر اساس داده های گردآوری شده در مرحله پیش آزمون، هر دو پرسشنامه دارای ضریب پایایی بالاتر از ۷/۰ را کسب کردند، که نشان دهنده این است که پرسشنامه از پایایی مناسبی برخوردار است.
۳-۹- روش تجزیه و تحلیل داده ها
در این پژوهش برای تجزیه و تحلیل داده ها از تکنیکهای آمار توصیفی و آمار استنباطی استفاده می شود.
۳-۹-۱- آمار توصیفی
آمار توصیفی، به یک مجموعه از مفاهیم و روشهای بکارگرفته شده جهت سازمان دادن، خلاصهکردن، تهیه جدول، رسم نمودار، و توصیف داده های جمع آوری شده، آمار توصیفی گفته میشود. بطورکلی، آمار توصیفی چکیده و تصویری از داده های مورد مشاهده را با کمک ارقام استاندارد و نمودارها ارائه میدهد(خاکی، ۱۳۷۹: ۲۸۵). در این تحقیق برای نشان دادن وضعیت متغیرهای جمعیت شناختی و تبیین وضعیت مؤلفه ها بر اساس متغیرهای جمعیت شناختی از میانگین، انحراف معیار، فراوانی، بیشینه و کمینه داده ها استفاده شده است.
۳-۹-۲- آمار استنباطی
در آمار استنباطی همواره محقق با جریان نمونهگیری و انتخاب یک گروه کوچک موسوم به نمونه از یک گروه بزرگتر موسوم به جامعه آماری یا جمعیت اصلی سروکار دارد، و پژوهشگر به وسیله داده ها و اطلاعات حاصله از نمونه به برآورد و پیشبینی ویژگیهای جمعیت مورد مطالعه میپردازد(خاکی،۱۳۷۹: ۲۹۹).
آزمون کولموگوروف -اسمیرنوف[۶]
در این تحقیق از آزمون کولموگروف-اسمیرنوف برای تعیین اینکه داده ها نرمال هستند یا نه استفاده خواهیم کرد.
- آزمون t با یک نمونه (One Sample T Test):
این آزمون برای تعیین معنیداری اختلاف بین میانگین یک متغیر با یک مقدار ثابت که مقدار آزمون ( Test Value) نامیده میشود، به کار میرود. مهمترین نکته در استفاده از آزمون t یک نمونهای، انتخاب مقدار آزمون است که باید یک نقطه وسط ( نه مثبت و نه منفی) را بیان کند.
در تحقیق حاضر با در نظر گرفتن طیف درنظر گرفته شده در پاسخها، مقدار آزمون برابر ۳ (سطح متوسط) در نظر گرفته شده است. چنانچه میانگین پاسخها در هر یک از متغیرها از عدد ۳ بیشتر باشد آن مؤلفه بر عملکرد سازمانی تأثیر گذار خواهد بود در غیر این صورت از نظر جامعه مورد آزمون، متغیر بررسی شده تأثیری نخواهد بود.
در آزمون مورد نظر فرضهای H0 و H1 برای بررسی وضعیت میانگین نظرات جامعه با بهره گرفتن از نمونه گرفته شده؛ به صورت زیر بیان میشوند. که با توجه به موارد ذکر شده ۳ = μ۰ میباشد.
H0 : μx ≤ μ۰
H1 : μx > μ`
در نرم افزار spss شاخصی به عنوان p ـ مقدار (P-Value) برای آزمون ارائه می شود که چنانچه مقدار آن کمتر از سطح آزمون(α) باشد فرض H0 رد می شود و اگر از سطح آزمون بیشتر باشد دلیلی بر رد فرض H0 وجود ندارد. سطح آزمون در این بررسی ۰۵/۰ در نظر گرفته شده است.
- آزمون همبستگی
از این آزمون برای بررسی روابط اولیه میان متغیر های تحقیق استفاده شده است.
- آزمون رگرسیون
از این آزمون برای بررسی اثرگذاری و معنی داری اثر مؤلفه های فرسودگی بر عملکرد سازمانی استفاده شده است.
- آزمون ANOVA
به منظور مشخص شدن نوع رگرسیون(خطی یا غیر خطی) از آزمون ANOVA استفاده شده است با بررسی این آزمون رابطه همزمان متغیرهای مستقل با متغیر وابسته مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
۴-۱- مقدمه
پس از آنکه داده های تحقیق گردآوری ، استخراج و طبقه بندی گردیدند، جداول و نمودارهای لازم تهیه شدند و آزمونهای آماری نیز انجام شد؛ نوبت به مرحله جدیدی از فرایند تحقیق که به مرحله تجزیه و تحلیل داده ها معروف است، میرسد. این مرحله در تحقیق اهمیت زیادی دارد.
در مرحله تجزیه و تحلیل آنچه که مهم است این است که محقق باید اطلاعات و داده ها را در مسیر هدف تحقیق، پاسخگویی به سؤالات تحقیق و نیز ارزیابی فرضیههای خود، هدایت کند و مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد. تجزیه و تحلیل به عنوان فرایندی از روش علمی، یکی از پایه های اساسی هر روش تحقیقی است. تجزیه و تحلیل روشی است که از طریق آن، داده هایی که از طریق بهکارگیری ابزارهای تحقیق فراهم آمدهاند؛ خلاصه،کد بندی، دسته بندی و در نهایت پردازش میشوند تا زمینه برقراری انواع تحلیلها و ارتباط بین این داده ها به منظور آزمون فرضیهها فراهم آید.
برای تجزیه و تحلیل داده های جمع آوری شده در این تحقیق، ابتدا آمار توصیفی که به بررسی متغیرهای جمعیت شناختی تحقیق شامل جنسیت، سن، میزان تحصیلات و… می پردازد با بهره گرفتن از نرم افزار SPSS مورد بررسی قرار گرفت. پس از آن آمار استنباطی مطرح میگردد. در آمار استنباطی این تحقیق ابتدا آزمون کالموگروف-اسمیرنوف برای بررسی نرمال بودن متغیرهای تحقیق استفاده شد سپس اگر داده های ما نرمال بود از آزمون پیرسون و در غیر این صورت از آزمون اسپیرمن برای بررسی فرضیات تحقیق استفاده شد.
۴-۲- آمار توصیفی
در این بخش متغیرهای جمعیت شناختی شامل، جنسیت، تحصیلات، سابقه کار، تاهل مورد بررسی قرار میگیرد.
۴-۲-۱- جنسیت
از جامعه ۲۲۷ نفری ، ۶۱ نفر زن ، ۱۱۲ نفر مرد هستند. توزیع فراوانی اعضای نمونه آماری بر حسب جنسیت در قالب جدول و نمودار نشان داده شده است.